4 maart 2025 -De Britse premier Starmer en de Franse president Macron hadden zondag dan wel de primeur om als eersten een ‘Oekraïne top’ bijeen te roepen nadat de Oekraïense president Zelensky door Trump en zijn kompaan Vance het Witte Huis was uitgezet. Maar Commissievoorzitter von der Leyen wil aanstaande donderdag de wereld imponeren met haar 800 miljard ReArm Europe plan dat ze vandaag bekendmaakte en dat donderdag op een speciale topbijeenkomst van de Europese staats-en regeringsleiders (‘Europese Raad’) zal besproken worden. We zijn het stilaan gewoon dat de Europese Commissie ronkende miljardenplannen aankondigt, maar we weten ondertussen ook dat de financiering ervan  vaak niet veel anders is dan een doorschuifoperatie.
Dat is met ReArm Europe niet anders.
Het leeuwendeel, 650 miljard €, moet komen van een verhoging van de nationale defensiebudgetten. “Als de lidstaten hun defensie-uitgaven met gemiddeld 1,5% van het BBP zouden verhogen, zou dit kunnen leiden tot een begrotingsruimte van bijna 650 miljard euro over een periode van vier jaar”, aldus von der Leyen. Die uitgaven zijn in de periode 2021-2024 al gemiddeld met 30% gestegen en bereikten volgens de EU verleden jaar 326 miljard €. Met een gezamenlijk BBP van de 27 lidstaten van ongeveer 20000 miljard € zou daar dus 300 miljard bijkomen, m.a.w. de defensiebudgetten zouden verdubbelen. De bijdrage van de Europese Commissie zou erin bestaan dat de budgettaire regels (Maastrichtnormen) niet van toepassing zijn voor de defensie-uitgaven…
De overige 150 miljard van de 800 miljard zou door de EU ter beschikking gesteld worden van de lidstaten voor het maken van militaire investeringen: luchtafweer, artillerie, gewapende drones, ‘militaire mobiliteit’. Maar let wel: het zou gaan om leningen die door de lidstaten moeten terugbetaald worden. Kortom: von der Leyen’s 800 miljard moeten volledig door de burgers van de lidstaten opgehoest worden. Als onze regeringsleiders met dit plan donderdag aanstaande instemmen, beslissen ze zonder enige democratische legitimering de sociale welvaartsstaat verder af te bouwen om er een onzinnige bewapening mee te financieren.

De Commissie meent nog een steentje te kunnen bijdragen tot een militair Europa door bestaande fondsen door te schuiven, ook al is het voor een totaal andere bestemming dan waarvoor ze goedgekeurd werden. Zo denkt von der Leyen aan de cohesiefondsen, bestemd om armere regio’s in Europa een ruggensteuntje te geven. Op voorwaarde dat de toepassingsreglementering voor deze fondsen aangepast wordt kunnen ze ook voor de militarisering gaan dienen. Deze truc werd vroeger reeds gebruikt voor het aanwakkeren van de munitieproductie (het ASAP plan). De voormalige commissaris voor de interne markt Thierry Breton zei daarover indertijd dat munitiefabrieken toch vaak in achtergebleven gebieden liggen, en dat het gebruik van cohesiefondsen dus volledig overeenstemt met hun opdracht.

Tenslotte denkt de Commissie eraan om met een Savings and Investment Union spaargeld te kunnen mobiliseren “voor onze strategische doelstellingen”: innovatie, digitalisering, vergroening en… defensie. Misschien brengt uw spaarboekje ooit toch nog iets op, maar dan mag u geen bezwaar hebben tegen het gebruik ervan voor de militarisering van Europa.

Het wordt uitkijken aanstaande donderdag hoeveel onze regeringen, altijd platzak als het om sociale politiek en openbare diensten gaat, uit hun mouw kunnen schudden als het om wapens gaat.(hm)