Wij zijn niet tegen “Europa”,  maar … “Europa” is tegen ons! Dit bewustzijn is stilaan aan het doordringen bij een groeiend aantal  mensen, bij vakbonden en sociale bewegingen. Het  heeft lang geduurd, en is bijlange nog niet sterk genoeg in de geesten aanwezig, en dit om allerlei redenen. Veel Europese beslissingen worden ver van de openbaarheid voorbereid in technocratische comités, ze worden bekrachtigd door ministerraden, al dan niet met instemming van een Europees Parlement, dat ook al weinig bekend is. Als de EU de openbaarheid schuwt, is het ook zo dat de openbaarheid de EU schuwt: “Europa” is geen sexy onderwerp, het levert de media geen spectaculaire beelden of  one-liners op; hoe belangrijk sommige beslissingen ook zijn, je vindt er weinig van terug in je krant of op TV. En als er al mensen en groepen zijn die het belang van de EU onderkennen en erdoor verontrust worden, dan nog lijkt verzet ertegen haast onmogelijk. Alle traditionele politieke partijen, ook de sociaal-democratische,  lijken het roerend eens te zijn over de EU als waarborg voor vrede, sociale vooruitgang en rechtvaardigheid… En zo kon die Europese Unie bijna ongemerkt worden tot wat het nu is: een machtig instrument, een bolwerk van dwingende wetgeving ter behartiging  van privébelangen.