24 juli 2020 – Er zijn van ondernemerszijde vrij weinig reacties te vinden op het ‘historisch’ akkoord dat de Europese leiders bereikten op 21 juli; opvallend is wel dat er tot nog toe geen negatieve gehoord werden, behalve misschien de reductie van Europese onderzoeksfondsen. De grote Europese ‘bazenvakbond’ BusinessEurope  spreekt van ‘excellent news’, maar zal “zowel de financiële als niet-financiële aspecten blijven opvolgen om zeker te zijn dat het geld goed besteed wordt”. Wat een geruststelling!

Wie dacht dat de Duitse kapitalisten schande zouden spreken van het ‘gratis geld’ dat in uitzicht gesteld wordt, vergist zich: het Bundesverband der Deutschen Industrie (BDI) zegt dat de 390 miljard euro subsidies de economische heropleving van het continent aanzienlijk zullen vooruithelpen. Ook de Nederlandse ondernemerorganisaties VNO-NCW en MKB  zijn tevreden, o.a. omdat er nu “een goed pakket ligt dat hervormingen en noodzakelijke investeringen in de hele EU combineert.” De Franse patrons (Medef) begroeten een “historisch en ambitieus akkoord”. Ontevreden over het EU-beleid mogen de Europese kapitalisten inderdaad niet zijn; de Centrale Bank stelt hen massale hoeveelheden geld ter beschikking, het Herstelfonds kost hen niets en er is geen sprake van een ‘uitzonderlijke coronaheffing’ of iets in die aard.

Bazen zouden echter geen bazen zijn als ze in een crisis geen opportuniteit zagen om de zaken nog meer naar hun hand te zetten. Zo dreigt het experiment met het massaal van thuis uit werken in coronatijden voor een nieuwe deregulering en ondermijning van het arbeidsrecht te zorgen. Verleden week kregen 140.000 werknemers van Siemens te horen dat ze voortaan het ‘recht’ hebben om tot drie dagen per week thuis te werken. Dat wordt om begrijpelijke redenen door veel werknemers op prijs gesteld, en de vraag wordt ook ondersteund door vakbonden.

Maar het is een journalist van de Financial Times (!) die waarschuwt dat de Duitse bonden maar beter uitkijken ¹. Zo heeft SAP, het grootste Europese softwarebedrijf, geen vermindering in de productiviteit vastgesteld terwijl de meeste mensen thuis werken. Nog niet tevreden wil SAP nog een stap verder gaan, en het loon loskoppelen van de werktijd  en verbinden met de prestaties; daarover werd reeds een akkoord gesloten. Ook bij Siemens wil men ‘weg van de bestaande cultuur en meer resultaatsgeörienteerd vergoeden’. Dat is normaal, vindt Oliver Stettes van het Institut der deutschen Wirtschaf (IW, een ondernemersthinktank), “als je thuis wil werken moet je aanvaarden dat je compensatie meer flexibel wordt, dat is de keerzijde van de medaille.”

Thuiswerken kan ook inhouden dat men Big Brother in zijn eigen huis moet toelaten om digitaal gesuperviseerd te worden.

Een ander voordeel, toch voor de ondernemers, is dat een thuiswerkend personeelslid zich overal ter wereld kan bevinden; “We can get people from other European countries, India, wherever”, aldus de personeelsdirecteur van SAP. Naast de nul-uurcontracten, gedetacheerden, schijnzelfstandigen hebben we er weldra een categorie bij: de geglobaliseerde thuiswerker.

Eens te meer is crisistijd voor opportunisten het juiste moment om door te drukken wat in normale tijden moeilijk is. (hm)

1. Financial Times, 23 juli 2020, Covid crisis softens Germany’s stiff corporate culture