H. Michiel en W. Bos
Corporate Europe Observer (CEO) vierde zijn vijftiende verjaardag met een uiterst geslaagde ‘party’. Tweehondervijftig militanten van sociale bewegingen uit heel Europa discussieerden twee dagen in het Huis van Internationale Verenigingen in Brussel: hoe de soberheidspolitiek bekampen, hoe tot een ander Europa komen?
CEO bouwde zich in de voorbije vijftien jaar gaandeweg een stevige reputatie op met zijn onderzoek naar de duistere wereld van de bedrijfslobby’s in Brussel. En dit is vaak de invalshoek om ook algemener gedocumenteerde analyses uit te brengen over het ondemocratisch Europa, de soberheidspolitiek, de klimaatpolitiek enz. CEO beperkt zich trouwens niet tot studiewerk, zijn medewerkers zijn ook present waar er actie is. In tegenstelling met de “echte” ceo’s is CEO een echte teamplayer, die in allerlei samenwerkingsverbanden terug te vinden is. De ‘verjaardagsparty’ was trouwens samen georganiseerd met het Transnational Institute (TNI) .
Naast de vele aanwezigen was er ook een afwezige: Walden Bello, die als stichter van Focus on the Global South een visie op de Europese crisis had moeten geven vanuit het perspectief van het Zuiden. Dat was echter zonder Binnenlandse Zaken in Brussel gerekend: Bello werd de toegang tot België ontzegd toen hij op Zaventem geland was. Nochtans voorzien van een diplomatiek paspoort (hij zetelt in het Filippijns parlement), tussenkomst van de Filippijnse ambassade en de koepel van Vlaamse ontwikkelingsorganisaties 11.11.11 werd hem door Binnenlandse Zaken een visum geweigerd, en moest hij het land onverrichterzake verlaten. Een fraai staaltje van gastvrijheid in de hoofdstad van Europa! Minister Milquet heeft blijkbaar merkwaardige opvattingen over grenscontrole; half april werden sympathisanten van de Palestijnse zaak die in Zaventem wilden inschepen voor Israël niet eens toegelaten een vliegtuig te nemen, omdat Israël hiermee niet ingenomen was!
Onder de sprekers die de toegang tot België niet ontzegd werden vernoemen we onder andere de Ierse voortrekkers van de Ierse NO campagne Andy Storey en Brendan Young. Momenteel is het Iers referendum (31 mei) over het begrotingsverdrag, terecht ‘austerity treaty’ genoemd, de focus van het linkse verzet tegen de soberheidspolitiek in Europa. In dit verband werd tijdens de conferentie de verkiezing van François Hollande als Frans president weliswaar als wenselijk geacht in verschillende tussenkomsten, evenwel zonder illusies in een radicale ommedraai in de sociaal-democratische Europese opstelling.
Een inbreng van de vakbondswereld was er in de persoon van Jan Willem Goudriaan van EPSU, de Europese koepel van vakbonden bij de openbare diensten; EPSU sponsorde trouwens ook de conferentie. Ook Felipe Van Keirsbilck, secretaris-generaal van de CNE ( franstalige Belgische christelijke bediendenbond) en ten persoonlijken titel zeer actief in de opbouw van een Europese tegenbeweging, gaf een eindbeschouwing bij het afsluiten van de conferentie; hij had het – terecht – over de noodzaak aan actie, want ook het beste memorandum, de ronkendste motie zal the bastards (de term is van de deftige Susan George, vanzelfsprekend ook prominent aanwezig op de conferentie) niet tegenhouden. Natuurlijk waren de gevestigde politieke partijen volledig afwezig, maar het is toch merkwaardig dat geen enkele europarlementariër van Verenigd Europees Links (waarin de Nederlandse SP, Die Linke, PCF …) de weg naar dit evenement gevonden had. Er waren wel enkele van hun parlementaire medewerkers aanwezig; we ontmoetten zelfs enkele medewerkers van de Nederlandse PvdA-fractie in het Europees parlement.
Wie niet op de verjaardagsparty aanwezig kon zijn, kan een aantal voorgestelde analyses terugvinden op de CEO website. We willen hieronder alleen een paar kanttekeningen plaatsen bij wat ons speciaal is opgevallen.
Over de eurocrisis zelf werd een zeer heldere uiteenzetting gegeven door de Britse economist en docent in Berlijn, Trevor Evans (zie video). Het gaat over een systeemcrisis van het neoliberaal kapitalisme, maar de’eigenzinnige’ principes die ten grondslag liggen aan de Europese monetaire unie (“never seen in the history of human kind”) geven aan deze crisis in Europa een uitzichtloze dynamiek. Wie de brochure “Europa en de crisis” van Ander Europa gelezen heeft, kon zich in deze analyse terugvinden.
Een belangrijke en verheugende vaststelling is dat militanten uit Oost-Europa stilaan de weg gevonden hebben naar dergelijke bijeenkomsten en er ook verslag uitbrengen over de schrijnende toestand in hun landen. In Hongarije, Polen, Roemenië, Tsjechië… zijn ook mensen actief, in veel moeilijker omstandigheden dan hier. Over de toestand in die landen vernemen we in de media nog minder dan over Griekenland of Portugal; de crisis heeft er nochtans niet alleen armoede en precariteit tot gevolg, maar zelfs de dood in de winterkou. Maar ook de aanwezigheid van militanten uit Finland, Oostenrijk en Duitsland is van zeer groot belang, en bewijst dat de vraag naar een ander Europa in het hele continent leeft, in de ‘kern’ zowel als in de periferie. Spreker uit Duitsland was trouwens Alexis Passadakis, waarvan Ander Europa vroeger reeds een artikel bracht. In Duitsland is de verzetsbeweging nu volop bezig met Blockupy Frankfurt , de acties in het hol van de Europese financie van 16 tot 19 mei. Het gemeentebestuur (CDU-Grünen) heeft al zijn positie bekendgemaakt door een betogingsverbod in te stellen …
Ook de verklaring Europa neu begründen van Duitse vakbondsmilitanten en academici, door deze site meteen bekendgemaakt als een belangrijk initiatief, werd op de conferentie als dusdanig aangehaald.
Uit Zuid-Europa waren er o.a. Spaanse bijdragen van Miren Etxezarreta (“we kunnen er niet buiten het probleem van de macht aan te kaarten”) en Ester Vivas , die o.a. wees op de sterke achteruitgang van de democratische rechten en de stigmatizering van de verzetsbeweging; voorts Jorge Fael (vakbond van de lokale besturen) en Mariana Mortágua (Links Blok) voor Portugal en via een internetverbinding kon een videoconferentie belegd worden met een spreker uit Athene.
Naast de uiteenzettingen in plenaire zitting waren er ook werkbijeenkomsten in kleinere groepen. Daar werd enerzijds gediscussieerd over een actieplan en over een gemeenschappelijke verklaring, Stop the EU’s antidemocratic austerity policies – for a different Europe, die dan plenair werd goedgekeurd; anderzijds werd in themagroepen ingegaan op diverse problematieken: financiële markten, vakbonden, ‘green economy’, economic governance, schuld, privatizeringen (in het bijzonder: water) en corporate lobbying.
Op het praktische vlak werd besloten een netwerk op te zetten om nauwer contact met elkaar te onderhouden, analyses en actieplannen uit te wisselen.
Op al deze terreinen was de conferentie een zeer positieve etappe. Veel deelnemers zien elkaar (en u?) weldra terug op één van de vele actie-initiatieven van de volgende weken:
- 12 mei, Real democracy now betogingen http://www.globalchange.be/nl/ (zo in Brussel, 13u Noordstation)
- 16-19 mei Frankfurt http://www.european-resistance.org/nl/frontpage
- 20 juni, actiedag rond Rio+20 http://rio20.net/en/