Guy Verhofstadt, de leider van de Europese liberalen, staat bekend als een ‘bevlogen’ federalist. Met donderpreken veegt hij de EU-vijandige krachten de mantel uit, maar ook de EU-leiders zelf moeten het vaak ontgelden wegens te zwak en te passief. Verhofstadt, de blauwe ridder die de liberale waarden van democratie en vrijheid in Europa zal overeind houden. “De geloofwaardigheid van de Europese Unie staat op het spel als Europese leiders een dubbelzinnige houding aannemen tegenover figuren als Erdoğan, Poetin, Trump of autocraten als de Hongaarse premier Orbán“, donderde hij nog onlangs, en wie zou hem daarin ongelijk geven?

Maar hoe zit het met de geloofwaardigheid van meneer Verhofstadt en zijn liberale vrienden? Gisteren (1 nov.) verkondigde hij dat toekomstig Tsjechisch premier Andrej Babiš en zijn ANO-partij, de winnaar van de verkiezingen van 21 oktober, “een bondgenoot zullen zijn om de nodige hervormingen van de EU door te voeren na Brexit“. Wij hier in West-Europa zijn niet overgeïnformeerd over dat verre Tsjechië, het is dan ook nuttig wat elementaire feiten over deze Babiš en zijn ANO-partij op te diepen.

Andrej Babiš was in de jaren tachtig lid van de Tsjechische communistische partij, maar dat zal Verhofstadts liefdesverklaring niet gemotiveerd hebben. Heden ten dage is Babiš echter wel een multimiljardair: zijn fortuin van meer dan 3 miljard $ heeft hij opgebouwd door een zakenimperium in de chemie, de landbouwsector en de media. In 2011 stichtte hij de partij ANO, die het land moest bevrijden van corruptie en inefficiëntie. Maar ondertussen is Babiš (‘Babisconi’ voor sommigen, de ‘Tsjechische Trump’ voor anderen) betrokken in een aantal schandalen, wegens belangenvermenging als minister van financiën en onrechtmatige toeëigening van Europese subsidies.

Dit belette de ex-communist/neo-liberaal niet om eind oktober een grote verkiezingsoverwinning te behalen. Zijn ANO-partij,  ­ lid van de liberale ALDE-fractie in het Europee Parlement, ­ kreeg bijna 30% van de stemmen, terwijl de sociaaldemocraten ineenstortten (van 20,5% naar 7,3%) en de communisten halveerden (naar 7,8%). Babiš werd pas aangesteld om een regering te vormen, en dat was dus aanleiding voor Verhofstadt om een nieuwe bondgenoot te begroeten voor zijn Europese hervormingsplannen. Na de Franse verkiezingen kreeg ALDE al die andere hervormer, Emmanuel Macron met zijn En Marche, achter zich. Alhoewel Babiš geen vertrouwen heeft in de euro, terwijl Macron in de eurozone het hart van Europa ziet, zullen ze het waarschijnlijk gemakkelijker eens zijn over een verdere flexibilisering van de arbeidsmarkt en de privatisering van wat nog openbaar bezit is.

Babiš is ook een bondgenoot van alle Europese regeringen die het Fort Europa willen afsluiten tegen de oprukkende horden migranten. Hij is niet alleen radicaal tegen elk idee van herverdelingsquota voor asielzoekers, maar in dat verband zei hij ook dat “de NATO moet omgevormd worden van een defensieve in een offensieve alliantie“…

Het ziet er niet goed uit met de geloofwaardigheid van de Europese Unie als het met dergelijke bondgenoten is dat ze zal hervormd worden. (hm)