door Herman Michiel
25 april 2023

In het meinummer van Tribune, het ledenblad van de centrale van de openbare diensten van de Belgische socialistische vakbond ABVV, staat een artikel onder de titel “Europees leger, droom of werkelijkheid?” Ik vind dat de vakbond zich daardoor op een pad begeeft dat niets te maken heeft met de verdediging van de belangen van de werknemers in het militair apparaat, maar meehelpt aan een ideologisch offensief om de verdere militarisering van de Europese Unie aanvaardbaar te maken. Zelfs vanuit een louter syndicaal standpunt kan men inzien dat die militarisering tegen de werkersbelangen ingaat. Verhoogde ‘defensie’-budgetten” zijn ten koste van sociale budgetten, en nu al kan men in NAVO kringen horen dat de zogenaamde ‘norm’ van 2% van het BBP onvoldoende is…

Het zou ook moeten duidelijk zijn dat hier een belangrijk syndicaal principe over het hoofd gezien wordt: het verdedigen van de rechten van werknemers van een bedrijf of organisatie houdt niet in dat men het bedrijf of de instelling verdedigt. De vakbond moet niet Amazon, maar de werknemers van Amazon verdedigen; evenmin moet een minister verdedigd worden maar wel de ambtenaren van het ministerie, niet ‘het leger’ maar de militairen, niet de Europese Unie maar werknemers van de Europese instellingen.

Maar aan dergelijke beschouwingen maakt de auteur van het stuk in Tribune, secretaris ACOD Defensie Natasja Gaytant, geen woorden vuil. In plaats daarvan komt het grijsgedraaide verhaal over de vaders van Europa Monet en Schuman, over de EU “die al een halve eeuw voor vrede, stabiliteit en welvaart zorgt”, die een gemeenschappelijke munt invoerde en zorgde voor “het vrij verkeer van goederen.” Het grijsgedraaid verhaal werd echter blijkbaar recent “kleurrijk” uiteengezet voor ACOD Defensie door defensiespecialist Luc De Vos, professor aan de KU Leuven en aan de Koninklijke Militaire School. En zeggen dat er zowel in Nederlands-als Franstalig België een aantal zeer onderlegde onderzoekers en activisten zijn (waaronder waarschijnlijk ook ACOD-leden) die voor een interessant tegensprekelijk debat hadden kunnen zorgen…

Natasja Gaytant vreest wel dat een Europees leger “hoogstwaarschijnlijk nog niet voor direct” zal zijn, maar “de eerste zaadjes zijn geplant en er is hoop op verdere ontwikkeling tot mogelijk eenmaking van alle nationale legers in Europa.” Volgens Gaytot ziet ACOD Defensie daarin “de beste kans op langdurige vrede”. Men zou daar toch kunnen aan twijfelen als men Josep Borrell, de Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie voor Buitenlandse zaken en Veiligheidsbeleid bezig hoort. In een Franse weekendkrant riep hij zopas de Europese lidstaten op om met oorlogsschepen te patrouilleren in de Straat van Taiwan, omwille van onze “economische, commerciële en technologische belangen”…

Gelukkig zijn er binnen ACOD ook wel kritische krachten die minder vatbaar zijn voor een “kleurrijk” verhaal. Een jaar geleden dienden ze een motie in voor “steun aan de vrede”. Daarin lezen we o.a. “De Europese Unie werd opgericht « om volkeren dichter bij elkaar te brengen die door oorlog verdeeld waren », maar nu zwichten binnen de Unie zelfs de landen die het best tegen oorlogszuchtige escalatie zijn beschermd voor de haviken.”