2 april 2012 – Op 28 maart ging in het Europees parlement een conferentie door onder de titel For a European Socialist Alternative. Gastspreker was Jacques Delors (commissievoorzitter 1985-1995 en een van de ‘vaders van de euro’), en het initiatief ging uit van de eerste ondertekenaars van een oproep voor een ‘Europees socialistisch alternatief’.

Deze oproep (beschikbaar in het Engels en het Frans) bevat een dosis zelfkritiek, eerder ongewoon vanwege sociaal-democratisch Europa dat de schuld voor het Europees debacle gewoonlijk alleen  aan  ‘rechts’  toeschrijft. We hebben de spelregels nooit in vraag gesteld, we hebben toegelaten dat de ongelijkheid toeneem, dat de levensstandaard in de sociale markteconomieën daalt, dat een groter deel van het nationaal inkomen naar de bedrijven gaat, zo luidt een deel van het mea culpa.

Er wordt dan een programma in tien punten voorgesteld dat zich binnen de krijtlijnen van de reëel bestaande EU bevindt, maar meer nadruk legt op economische expansie en sociale bekommernissen. Zo punt 1: ‘economische en sociale doelstellingen moeten even krachtig nagestreefd worden als budgettaire discipline’. Voorts een Centrale Bank die schuldpapier van de lidstaten mag opkopen, het lanceren van projectobligaties voor investeringen (zoals ook Guy Verhofstadt verdedigt in een gesprek met Cohn-Bendit in De Tijd van 24 maart), een financiële transactietaks (die zéér veel zal moeten opbrengen, want hij moet de tewerkstelling in de KMO’s ondersteunen,  research en ontwikkeling bekostigen en op wereldvlak ingezet worden in de strijd tegen de klimaatverandering en voor de ontwikkeling van de Derde Wereld), rechtvaardiger wereldhandel (de Franse sociaal-democraat en voorzitter van de Wereldhandelsorganisatie Pascal Lamy staat wel nog niet bij de ondertekenaars van de oproep), versterking van de Europese democratie ‘welke ook de nieuwe regels voor het economisch bestuur mogen zijn’.

Dit tienpuntenprogramma een socialistisch alternatief noemen is wat overdreven, maar misschien brengt het wel enig debat over alternatieven op gang? (hm)