Gisteren begon in Miami  de elfde onderhandelingsronde over TTIP, het handels- en investeringsverdrag dat de EU-leiders met de Verenigde Staten willen afsluiten. Onder een niet aflatend burgerverzet tegen dit beleid-in-opdracht-van-de-multinationals versterkt de eurocommissaris voor handel Malmström nog de geheimhouding rond de onderhandelingen. Zo kwam over de inhoud van de voorbije tiende onderhandelingsronde slechts heel weinig naar buiten. Het is dan ook met enige fierheid dat CORRECT!V, een Duits centrum voor onderzoeksjournalistiek, een samenvatting door de Commissie van deze tiende ronde kon bemachtigen en verleden week uitbracht op zijn website , samen met een overzicht van de belangrijkste punten. Klara Vandorpe vertaalde voor ons dit overzicht uit het Duits, waarvoor onze hartelijke dank.

 

Exclusief: TTIP-leak

door Marta Orosz, CORRECT!V (*)
16 oktober 2015

 

Woedend over het feit dat CORRECT!V in juli ongeveer 100 originele-TTIP-onderhandelingsdocumenten gelekt heeft, houdt EU-handelscommissaris Cecilia Malmström gedetailleerde berichtgeving over de 10^de onderhandelingsronde achter slot en grendel in een leeszaal in Brussel. Nauwelijks iemand is hiervan op de hoogte. Het is ons echter wel gelukt om een samenvatting van deze 10^de onderhandelingsronde te bemachtigen. We publiceren dit document integraal,  omdat voor ons  transparantie essentieel is als het gaat over TTIP. [1]

De samenvatting van de Europese Commissie over de 10^de TTIP onderhandelingsronde is negen DIN A4 pagina’s lang. Vooral 4 punten komen naar voor:

 

• Meerdere lidstaten zijn bezorgd over de „moeizame onderhandelingen“.

 

• Verdere stilstand kenmerkt de meeste onderdelen van de onderhandelingsagenda. Beide partijen bewogen zich slechts met luttele centimeters naar elkaar toe. Over het hete hangijzer “openbare aanbestedingen” werd aanvankelijk zelfs niet gesproken.

 

• Het thema “duurzaamheid“ stond niet eens op de agenda.

 

• De Europese Commissie beschouwt de #openTTIP Leaks van CORRECT!V als bijzonder hachelijk. De publicatie van ongeveer 100 originele documenten had hun onderhandelingspositie verzwakt.

 

Nu punt per punt:

Vooreerst: De „moeizame onderhandelingen“

Lidstaten zoals Frankrijk, Italië, Polen en Ierland zijn bezorgd over “het moeizame verloop van de onderhandelingen en dit op alle belangrijke of wezenlijke gebieden.” Zo staat het in het verslag.

Deze zomer kwamen de EU en de USA overeen dat de basisprincipes van de TTIP-overeenkomst er moesten staan tegen het einde van 2015 – en dat het verdrag liefst voor het einde van 2016 moest bekrachtigd zijn, dus nog in de ambtstermijn van de Amerikaanse President Barack Obama.

Vele waarnemers betwijfelen of dit ambitieuze tijdsschema haalbaar is, gezien de talrijke en nog steeds fundamentele verschillen.

Ten tweede: Overwegende stilstand

Bovendien kan men uit het verslag afleiden dat het centrale thema “openbare aanbestedingen” niet besproken werd. “Hiervoor zijn gesprekken op het niveau van de hoofdonderhandelaar en hoger gepland” zo staat in het verslag. Europa, en vooral Duitsland en Frankrijk, willen bereiken dat de Europese bedrijven in de toekomst kunnen deelnemen aan openbare aanbestedingen in de Verenigde Staten. Vanuit de Verenigde Staten kwamen tot nog toe geen toezeggingen op dit gebied.

Ook bij het thema “samenwerking op regelgevingsgebied” – de harmonisatie van de voorschriften in bepaalde industriële sectoren – verliepen de onderhandelingen uiterst moeizaam.

Zoals reeds bekend uit vorige onderhandelingsrondes wil de Amerikaanse zijde wat betreft financiële diensten geen verdergaande verplichtingen aangaan.

De Europeanen willen in het kader van TTIP ook bij de regulering van de financiële markten met de Verenigde Staten samenwerken. De Amerikanen verwerpen dit – en verwijzen hierbij naar hun strengere wetgeving op dit gebied.

De gesprekken vorderen beter in die sectoren waar beide zijden voordelen zien in het TTIP-verdrag: auto’s, farmaceutische producten, cosmetica en machinebouw.

Ook boekte men vooruitgang bij de wederzijdse erkenning van beroepskwalificaties. Hoofdzakelijk was de laatste ronde in Brussel gewijd aan het thema diensten. Opnieuw wisselden beide zijden hier “markttoegangsaanbiedingen” uit. Beide partijen presenteerden lijsten die de openstelling van de markten in de verschillende sectoren van de economie omvatten – en eveneens de relevante uitzonderingen. De Europese Commissie vond nochtans dat “het aanbod van de Verenigde Staten geen wezenlijke verbeteringen inhield.” De EU herkent hierin weer de zogenaamde eindspel-strategie van de Verenigde Staten: het beste aanbod wordt van bij het begin op de tafel gelegd en op eventuele toegevingen kan de Europese onderhandelingspartner enkel hopen kort voor het einde van de onderhandelingen.

Bij de overige vragen was er geen beweging: „In het bijzonder op het gebied van maritieme diensten, luchtverkeer en mobiliteit reageren de Verenigde Staten nog steeds defensief.“

De afwijzende houding van de Verenigde Staten blijft onveranderd bij de kwestie van de aanduiding van geografische herkomst, dus de bescherming van regionale producten (bv. mag Camembert ook uit Kentucky komen? ).

Ook bij het thema energie was er van enige toenadering geen sprake. De Verenigde Staten wilden over dit thema onderhandelen onder de rubriek diensten. Op initiatief van meerdere lidstaten – Polen, Litouwen, Kroatië en Tsjechië – wil de EU aan dit thema een afzonderlijk hoofdstuk in het verdrag wijden.

Achtergrond: de Europese lidstaten willen olie en gas uit de Verenigde Staten importeren, waar de energieprijzen momenteel half zo hoog zijn als in de EU. De Amerikanen weigeren al zeer lang om hun energiemarkt te openen.

Het verslag zegt dat de Commissie „alle discussies over octrooirecht heeft toegezegd“, dit op vraag van Duitsland. Dit thema is voor de Duitse farmaceutische industrie zeer belangrijk – omdat een sterke octrooibescherming langdurige winsten belooft.

Ten derde: Duurzaamheid 

Verder hebben de onderhandelaars zich niet gebogen over het thema duurzaamheid. Het interne verslag vermeldt: „Een bespreking over het gebied duurzaamheid werd tijdens de aanloop van de ronde met wederzijdse toestemming verschoven.“
TTIP-critici hekelen dit punt al lange tijd – in de overeenkomst werd nauwelijks aandacht besteed aan duurzaamheid.

 

Ten vierde: lekken

In het politieke handelscomité werd veel gediscussieerd over de open TTIP Leaks van CORRECT!V. De commissie noemde de publicatie van de 100 originele documenten in juli een „vertrouwensbreuk tegenover de Verenigde Staten“, waardoor de eigen onderhandelingspositie verzwakte.

Na het incident heeft handelscommissaris Malmström de opdracht gegeven het verslag over de onderhandelingen van de 10^de ronde uitsluitend in de leeszaal van de Europese Commissie te bewaren – en niet langer aan de afgevaardigden van de nationale parlementen te verzenden.

 

---

(*) CORRECT!V is een belangrijk non-profit centrum voor onderzoeksjournalistiek in Duitsland. De makers van CORRECT!V zijn gerenommeerde journalisten en computerdeskundigen, gespecialiseerd in onderzoeksjournalistiek. Zij beschikken over een nationaal en internationaal netwerk en staan garant voor onafhankelijke onderzoeksjournalistiek. CORRECT!V doet research naar de bedreigingen en uitdagingen in onze samenleving.
Naast subsidies wordt CORRECT!V voor een groot deel gefinancierd door schenkingen van burgers. Het leeuwenaandeel van dit geld gaat rechtstreeks naar tijdrovende, onafhankelijke onderzoeksjournalistiek, hetgeen vele reguliere media zich vaak niet meer kunnen veroorloven. Daarom wil CORRECT!V de resultaten van dit onderzoek vrij ter beschikking stellen aan alle zenders, kranten en uitgevers.
CORRECT!V heeft ook een opleidingsprogramma over de methoden van de ophelderingsjournalistiek.

[1] Dit Duitstalig document kunt u terugvinden in het oorspronkelijk artikel.