door Frank Slegers, Pasen  2017

Het Italiaanse Dokters zonder Grenzen lanceert op zijn website een oproep tegen het misdadig Europees asielbeleid. Elke dag opnieuw wordt deze organisatie geconfronteerd met de realiteit van het Europees beleid. Vorig jaar verdronken in de Middellandse Zee gemiddeld per dag 14 mensen op de vlucht voor oorlog en miserie. Medici senza Frontiere organiseert boten om zoveel mogelijk mensen van de verdrinkingsdood te redden.

Dit staat natuurlijk haaks op het Europees beleid: hoe meer vluchtelingen verdrinken, hoe beter de afschrikking werkt, hoe sneller de vluchtelingencrisis is opgelost! Organisaties zoals de Italiaanse hulpverleners worden daarom al snel beschuldigd van medeplichtigheid met de smokkelaars. Hulp wordt gecriminaliseerd. Dat blijkt een Europees fenomeen. Mensen worden voor de keuze gesteld: wegkijken van het vluchtelingendrama, of het risico lopen zelf vervolgd te worden wegens het overtrteden van de wet.

Alle verhoudingen in acht genomen doet het denken aan keuzes waarmee mensen geconfronteerd werden in de Tweede Wereldoorlog: wegkijken van de jodenvervolging, of zelf bereid zijn risico’s te nemen. Dat is in elk geval wat Europese beleidsmakers met een sfeer van intimidatie hopen te bereiken. Daarom geeft het hoop wanneer gerespecteerde organisaties zoals de Italiaanse dokters bereid zijn hun nek uit te steken. Het valt op hoe weinig politieke partijen aan de Europese linkerzijde bereid zijn dit voorbeeld te volgen. Er wordt wel van alles op papier gezet, want daar heeft niemand last van, maar daden die de confrontatie aangaan met de Europese wettelijkheid zien we zelden. En toch lijkt dit wat nodig is om de inertie rond de vluchtelingencrisis te doorbreken.

Europese netwerken zijn nodig om politieke en materiële steun te geven aan organisaties en mensen die mensenlevens belangrijker vinden dan te gehoorzamen aan Europese regels die vluchtelingen het stigma van illegalen hebben opgeplakt. Je kan alvast beginnen met de Italiaanse oproep te ondertekenen en financieel te steunen.

Pasen is het feest van de doortocht, de hoop. Een mooie boodschap voor dit feest is het handgeschreven briefje, gisteren vanop een schip van de Italiaanse dokters gepost door een van hen:

“Vanop de touwladder zie ik de gezichten aan boord komen van hen die zoveel onrecht en vernederingen doorstaan hebben om het recht op te eisen te bestaan. Aan boord noemen we hen geen vluchtelingen maar gasten. Daarom krijgen ze de dringende solidariteit voor wie uit de woestijn komt. Er zijn geen ouderen onder hen. Deze wereld opgevist uit de zee is jong. Aan boord zingen ze, dansen ze, bidden ze. Op ons schip van Dokters zonder Grenzen heb ik het voorrecht de geboorte van de wereld van morgen te zien, graankorrel na graankorrel“.