ISDS: deĀ Investor-State Dispute Settlement procedure waardoor buitenlandse bedrijven monsterboetes kunnen afdwingen van overheden wanneer hun winstvooruitzichten bedreigd worden door bv. klimaatmaatregelen, reglementering over tabaksreklame enz. Een buitenlands bedrijf kan zich inderdaad wenden tot een uitzonderingsrechtbank waar gespecialiseerde zakenadvocaten een uitspraak doen over het ‘dispuut’ tussen de investeerder en de staat. De EU voegt systematisch dergelijke ISDS-clausules toe aan haar vrijhandelsverdragen. Het massale protest tegen deze verdragen (TTIP, CETA, …) en de ISDS-clausules in het bijzonder leidde slechts tot enkele kleine ingrepen en de vervanging van het toxische vierletterwoord ISDS door ICS (Investment Court System);
Over ISDS/ICS zijn al veel informatieve artikelsĀ en kritische analyses verschenen [1]. Toch is Red Carpet Courts, een gemeenschappelijk initiatief vanĀ het Transnational Institute (TNI), Corporate Europe Observatory, Friends of the Earth en StopISDS,Ā een belangrijke actualisering daarvan. Op een bijzonder heldere en genietbare wijze worden tien ISDS-geschillen uit de doeken gedaan, alle uit de periode sinds 2015. Telkens wordt de rode loper (red carpet) uitgerold voor de ‘bedreigde’ multinational. Het gaat zowel over ontwikkelingslanden (Thailand, Zimbabwe, Ecuador, Vietnam…) als grote EU-landen (Frankrijk, ItaliĆ«, RoemeniĆ«). Elke case wordt beknopt weergegeven, maar kan ook in meer detail nagelezen worden. Er is ook een ISDS primer en in The EU’s ISDS push wordt de EU-politiek terzake onder de loep genomen.
[1] Zie bv. de reeks artikelen en brochures op deze site: Vrijhandelsverdragen: TTIP, CETA, TiSA, EPAās ā¦