4 september 2014 – Het is niet de eerste maal dat we er op wijzen dat de Europese Unie (EU) altijd wel een middel vindt om haar doel te bereiken. De ene keer houdt ze zich aan de strengste juridische interpretaties om een overigens redelijk voorstel af te wijzen (bv. een eind maken aan de fiscale concurrentie tussen lidstaten), de andere keer lijken alle regels te moeten wijken voor het ‘hoger’ doel. Dat laatste was gisteren (3 sept.) het geval in de commissie Internationale Handel (INTA) van het Europees Parlement.
Daar werd het associatieverdrag met Oekraïne besproken, dat ook een vrijhandelsverdrag omvat; de positionering in een dergelijke commissie is haast altijd doorslaggevend voor de definitieve beslissing van het Europees Parlement in plenaire zitting; het Parlement moet immers het vrijhandelsverdrag nog ratificeren, een procedure die normaal meer dan een jaar in beslag neemt. Maar de Europese leiders (waaronder ook de sociaal-democratische europarlementsvoorzitter Martin Schulz) willen hun aandoenlijke solidariteit met het Oekraiens bewind in de verf zetten door het weren van elk legalistisch formalisme. Het was in deze geestesgesteldheid dat de commissie Handel van het parlement gisteren het licht op groen zette voor een afhandeling in versnelde pas (zie het bericht op Borderlex). Groenen en sociaal-democraten stemden voor, samen met christen-democraten en liberalen, de linkse fractie GUE was tegen, aldus GUE-medewerker Paul-Emile Dupret.
De operatie is juridisch zo gammel dat de voorzitter van INTA, de Duitse sociaal-democraat Bernd Lange, zich niet akkoord verklaarde met de gang van zaken. Hij wil van parlementsvoorzitter Schulz de verzekering dat het niet opnieuw zal gebeuren …
Ook in een ander dossier bleek het Europees legalisme onlangs met vakantie. Half juli ging een nieuw visserijakkoord van start tussen de EU en Marokko. De EU betaalt Marokko jaarlijks 30 miljoen €, de Europese vissers 10 miljoen, en er kan een jaar op los gevist worden. Een win-win-operatie zullen sommigen zeggen, te meer aangezien de Europese Commissie 30% van de prijs kon afdingen. Maar er wordt ook in troebel water gevist, namelijk voor de kust van de Westelijke Sahara, een gebied dat door Marokko sinds 1975 bezet wordt. In 2009 maakte het Europees Parlement om die reden nog voorbehoud bij de voorloper van het huidig akkoord. Nu zouden er ‘voldoende garanties zijn dat mensenrechten zullen gerespecteerd worden’. Maar volgens Erik Hagen, voorzitter van het internationaal netwerk ter ondersteuning van het Saharavolk (SRSW), heeft dit akkoord even veel belang voor deze bevolking als wanneer Poetin een handelsakkoord zou afsluiten voor de Oekraïners.
Dat ook mensenrechten geen absolute vereiste zijn opdat de EU akkoorden zou sluiten met bezettende mogendheden zullen de Palestijnen wel kunnen bevestigen … (hm)