20 april 2022 – Citizen Lab is een onderzoeksinstelling verbonden aan de Universiteit van Toronto, gespecializeerd in de sociale aspecten van informatie- en communicatietechnologie. Het gaat dan bv. over privacy, vrije meningsuiting, cyberveiligheid enz. Citizen Lab publiceerde zopas onder de titel CatalanGate haar bevindingen over het afluisteren van de mobiele telefoons van Catalaanse politici, academici en militanten, gelieerd met de onafhankelijkheidsbeweging. Ze hebben evidentie van minstens 65 gevallen, slachtoffer van de ondertussen beruchte spyware Pegasus, geproduceerd door het Israëlische bedrijf NSO Group, en in principe alleen aan regeringsinstanties verkocht. Bij een paar van 65 gevallen ging het over een ander gelijkaardig Israëlisch product van de firma Candiru.

De ‘inbraak’ gebeurde via een zwak punt in WhatsApp, en werd in 2020 aan het licht gebracht door The Guardian. Daarop ondernam Citizen Lab een grootschaliger onderzoek, waarvan de resultaten ook door onafhankelijk onderzoek van Amnesty International werden bevestigd. Een van de bekendste slachtoffers is Carles Puigdemont, de toenmalige president van Catalonië die in 2017 het referendum organiseerde.
Citizen Lab kan niet met stelligheid bevestigen dat de hacking op last van de Spaanse regering gebeurde (te dien tijde onder premier Rajoy, van de Partido Popular) , maar denkt dat daar sterke evidentie voor bestaat.

Een ander geval, eveneens door Citizen Lab gedocumenteerd, betreft de Griekse journalist Thanasis Koukakis. Hij werd gedurende maanden met de spyware Cytrox afgeluisterd door de Griekse geheime dienst NIS. Koukakis stak zijn neus in allerlei verdachte financiële dossiers, zoals belastingsontduiking, het omzeilen van kapitaalcontroles door Pireausbank, of ook financiële onregelmatigheden bij het ministerie van migratie. Hij beschuldigde er ook premier Mitsotakis van door wetswijzigingen het witwassen van zwart geld te vergemakkelijken. (hm)