26 april 2012 – Mario Draghi, voorzitter van de Europese Centrale Bank (ECB) kwam gisteren het beleid van “zijn” instelling toelichten voor de commissie economie en financiën van het Europees parlement. Krantencommentaren daarover koppen meestal iets als “Mario Draghi wil Europees groeipact”, en hij liet dat woord ook wel vallen, maar in feite zei hij dat de ECB niets te maken heeft met economische groei:  “Are we doing all we can for growth? Our task is not that. Our task is to ensure price stability and through this contribute to growth.” En wat de twijfelachtige groeistimulans betreft die uitgaat van de recente goedkope ECB-leningen aan private banken (die dit geld haast niet in de reële economie gepompt hebben) antwoordde Draghi dat de EU op de vrije markt gebaseerd is en dat banken zelf beslissen wat ze met dit geld doen ( zie EUobserver).

Het illustreert op welke absurde principes de EU gebaseerd is. “De eurozone koos voor de slechtste optie”, stelt het progressieve forum Poliargus terecht vast in De Wereld Morgen, en legt de economische contradicties bloot (aan de hand van het ‘prisoners dilemma’) van een beleid dat neerkomt op besparen, besparen, besparen. Maar het gevaar is groot dat links verzet tegen het  ‘Europees economisch bestuur’  zich beperkt tot groeien, groeien, groeien, en ook dat is absurd. De commentaar van  Le grand guignol bij genoemd artikel stelt een moeilijk maar zeer belangrijk en actueel probleem aan de orde, eigenlijk het belangrijkste probleem van de eenentwintigste eeuw: hoe uit de kapitalistische chantage geraken die  welzijn met groei identificeert? Eigenlijk is dit geen dilemma, groeien of verzuipen, maar een beslissing tot zelfvernietiging:  groeien en verzuipen.  Echte groenen, echte socialisten kan men hieraan herkennen, of ze deze kwestie ernstig nemen of niet.(hm)

Ter overweging,  Le grand guignol:

“Ik volg de redenering van het ‘prisoners dilemma’ en ga akkoord met het gegeven dat de lonen zouden moeten stijgen over de ganse Europese Unie om op die manier de binnenlandse vraag, in de verschillende lidstaten, te vergroten en vervolgens economische groei te genereren. Maar, zoals de auteur van het artikel aanhaalt, betreft het slechts een kortetermijnoplossing. Niettemin zou het een mogelijkheid kunnen bieden om de economie tijdelijk uit het slop te halen. Daarnaast mogen we niet vergeten dat de laatste 30 jaar het loonaandeel in het BBP stelselmatig gedaald is terwijl het BBP an sich is toegenomen. In wezen is er sedert 30 jaar sprake van een vorm van loonmatiging waarbij de economische groei ongelijk verdeeld werd en nog steeds wordt. Als ik me niet vergis zou een arbeider vandaag ongeveer €950 per maand extra moeten verdienen indien de evolutie van de lonen de evolutie van de economische groei zou gevolgd hebben. Dat is de kern van het herverdelingsvraagstuk en dat is op zijn beurt een kapitalistisch probleem.

Loonmatiging in combinatie met het inzetten op economische groei en competitiviteit zorgt op termijn voor een overproductie en bijgevolg tot een economische crisis. Enfin, de crisis van het kapitalisme als dusdanig. Die crises gaat men niet voorkomen door de lonen te laten stijgen, temeer omdat die crises inherent zijn aan de kapitalistische productiewijze. Misschien moeten we gaan voor een ander systeem? Het kapitalisme toont – wederom – zeer uitgesproken dat het systeem, over langere termijn, gedoemd is te mislukken. Het kapitalisme vereist immers een exponentiële groei en dat staat haaks op de wetenschap dat we in een eindige wereld leven. Door nu de lonen te laten stijgen en bijgevolg economische groei te generen zouden we mogelijk voor een korte periode voortgeholpen zijn, maar er gaat een moment komen dat we opnieuw voor een voldongen feit geplaatst worden: een kapitalistische economie gebaseerd op groei heeft zijn tijd gehad.”