26 januari 2022 – Een week geleden landden zes splinternieuwe gevechtsvliegtuigen op de militaire luchthaven van Tanagra nabij Athene. Hun veiligheid is voor de toekomst verzekerd door het gewijd water waarmee de Grieks orthodoxe kerk de jets verwelkomde. Zes Rafales, afkomstig uit de Franse Dassault fabrieken, een voorproefje van de in totaal 24 die nog maar een jaar geleden besteld werden. “Het begin van een nieuwe, vredevollere periode voor de hele regio” aldus premier Mitsotakis, die hiervoor 3,3 miljard € vond in de beruchte Griekse schatkist.

Dat is niet alles. Er staan nog drie fregatten in het verschiet, een bestelling van 3 à 5 miljard € waar een ander Frans wapenbedrijf, Naval Group, mee vereerd wordt. Het bedrijf zal eventueel ook nog verschillende Gowind korvetten mogen leveren, wat enige troost moet bieden voor de in september gekelderde Australische onderzeeërbestelling van 80 miljard €, waar Amerikanen en Britten mee gingen lopen dank zij hun Aukus manoeuvre. Maar ook de Amerikaanse wapensmeden zullen een graantje kunnen meepikken uit de Griekse staatskas, want er staan ook F-35s (Lockheed Martin), Sikorsky helicopters, drones, torpedo’s en raketten op het verlangenlijstje.

Het is dus niet te verwonderen dat het Grieks militair budget in 2021 (5.5 miljard  €) 41% hoger was dan dat van 2020, na Estland het hoogste in de EU. Dat zoveel cadeaus voor de kolonels ook de staatsschuld zullen verhogen blijkt voor de Europese autoriteiten echter geen probleem, nu een oerdegelijke conservatieve regering het roer heeft overgenomen van de linkse avonturiers. Griekenland is met zijn militair budget van 2,79% van het BBP (2020) zowat de enige EU-lidstaat die voldoet aan de NATO-eis van 2%.

Het is natuurlijk geen geheim dat Griekenland zich bedreigd voelt door provocaties vanwege Turkije. Maar Griekenland is toch lid van de NATO, dat instaat voor de verdediging van een lidstaat in het geval het bedreigd wordt? Maar … Turkije is evengoed lid van de NATO. Dit Atlantisch bondgenootschap voelt zich inmiddels gewettigd om tussen te komen waar ook ter wereld, maar is blijkbaar niet in staat om conflicten in eigen midden op te lossen.

Het is ook niet de Europese Unie die daartoe bijdraagt. Griekenland wordt vooral door Frankrijk bewapend, terwijl Turkije wapencontracten afsluit met Duitsland en Spanje. Frankrijk verstevigde zijn banden met wapenklant Griekenland door in september 2021 een militaire alliantie af te sluiten, hulp belovend als de partner wordt aangevallen, ook al is dat door een NATO-bondgenoot. Macron ziet daar een eerste stap in tot grotere ‘autonomie’ van de Europese Unie [1], maar op de weg daarheen liggen nogal wat bananenschillen.

Zo besloten de Spaanse premier Sánchez en de Turkse president Erdoğan in november vorig jaar om nauwer samen te werken op het gebied van bewapening. Nu reeds zijn ze partners bij de ontwikkeling van de ‘Andalou’, een amfibie- aanvalsvaartuig, en er is zelfs sprake van de constructie van een vliegdekschip. Daarop vroeg Griekenland aan Duitsland, Italië en Spanje om een wapenembargo tegen Turkije in te stellen… Daar denkt Duitsland niet aan, dat meer dan een derde van zijn wapenexport naar Turkije stuurt; ThyssenKrupp Marine Systems  ontwikkelt ook onderzeeërs samen met Turkije.

Het komt Mitsotakis misschien allemaal nog niet zo slecht uit. Hoe zou hij anders zijn militaire monsterbudgetten kunnen verantwoorden in een land waar de gezondheidszorg systematisch werd afgebouwd tot op een niveau dat zelfs door het IMF [2] als onhoudbaar wordt bestempeld, en waar een verwaarloosde brandweer machteloos stond tegen de gigantische bosbranden ? (hm)

[1] We publiceren daarover eerstdaags het artikel “Macron wil ‘soevereine EU’ – maar voor wie?”

[2] IMF Working Paper WP/21/189, Healthcare Reform in Greece:Progress and Reform Priorities, juli 2021, blz. 30.