Het felle protest in Frankrijk, en in mindere mate ook in Wallonië, tegen de hoge benzineprijs lijkt volgens sommigen op een conflict tussen milieubewustzijn en onbedacht consumentisme. Het is dan ook welgekomen dat, als antwoord op de massale woede van de ‘gele hesjes’, acht linkse en ecologische Franse politieke partijen in een gemeenschappelijke verklaring de krijtlijnen schetsen voor een beleid dat de ecologische transitie en de sociale rechtvaardigheid met elkaar verzoent.

Benzineprijs, belastingen en heffingen: halt aan Emmanuel Macron, president van de rijken

Voorstellen voor de ecologische transitie

De verhoging van de benzineprijs veroorzaakt een massale woede. De ‘regering voor de rijken’ Macron-Philippe zal er met haar schandalige onrechtvaardigheden alles aan gedaan hebben om de weerzin tegen de belastingen op te roepen.

De beleidsperiode van Macron begon met een lijst cadeaus aan de rijksten: opheffing van de solidariteitsbelasting op de fortuinen (ISF), van de progressiviteit van de belastingen van de grote inkomens, verdubbeling van de verlaging van de sociale bijdragen in 2019 met 40 miljard zonder het scheppen van banen, geen enkele maatregel om de massale fiscale fraude van de grote bedrijven en grote fortuinen te beletten. De groep Total, die benzine en aardolie verkoopt, speelt vals met de belasting op de vennootschappen, maar haalt wel gigantische winsten binnen (9 miljard in 2017). Total zorgt er voor dat zijn aandeelhouders vetgemest worden (het aandeel haalt 11% rendabiliteit).

De cadeaus aan de rijksten en aan de bedrijven worden betaald door de lasten op de zwaksten te verhogen: verhoging van de veralgemeende sociale bijdrage (CSG), bevriezing van de huisvestingspremie (APL), een verhoging van de pensioenen die geringer is dan de inflatie, blokkering van de lonen, kortom een veralgemeend soberheidsbeleid. De belasting en de btw op de benzine maakt 60% uit van de prijs per liter. En de ondernemingen in de sector hebben een winstmarge van 10%. De belastingen op het verbruik, zoals de btw en de belasting op benzine, zijn totaal onrechtvaardige belastingen die de armsten veel meer treffen dan de rijken.

Het zijn de onrechtvaardige heffingen op de gezinnen die de cadeaus aan de rijken financieren, in plaats van een progressieve fiscaliteit en een belasting op het kapitaal. De bezuinigingspolitiek op de begroting, de aftakeling van de openbare diensten (hospitalen, spoor, post…), dat weegt op de meerderheid van de bevolking. Wie het minst heeft, draait het meest op!

Dit beleid moet totaal veranderen!

De loontrekkenden, de werklozen, de jongeren worden verplicht een auto te gebruiken in de landelijke of gemeentelijke zones die ver liggen van de centra van de steden. Er wordt niets ondernomen om het minder vervuilend openbaar vervoer te ontwikkelen, of om aantrekkelijke sociale tarieven te hanteren. De premie bij de aankoop van minder verbruikende nieuwe wagens heeft maar een miniem effect.

Wij doen de volgende alternatieve voorstellen:

1. Verhoging van de lonen, pensioenen, werkloosheidsvergoedingen en sociale minima, strijd tegen de belastingontwijking en fiscale spitstechnologie;
2. Belasting in de eerste plaats op de oliemaatschappijen en de grote weg- of luchttransportbedrijven, op de infrastructuurbeheerders (autowegen) en meer bepaald de groep Total waarvan de winsten in 2017 met 39% omhoog gingen en die zich verrijkt op de rug van de autobestuurders.
3. Belasting op kerosine (momenteel helemaal niet belast!), om te verhinderen dat het zeer vervuilende vliegtuig een concurrent is van het spoor. Opheffing van de schandalige vrijstelling van brandstoftaksen op het wegvervoer, om zo het vrachtvervoer per spoor te stimuleren. Toewijzing van het grootste deel van de belastingen op brandstoffen aan de ontwikkeling van ecologische transportwijzen en energiebronnen, en dit onder democratische controle.
4. Gedaan met het sluiten van kleine spoorlijnen (9000 km worden bedreigd), wat tot een leegloop van het platteland leidt. Massale investering in een kwaliteitsvol openbaar vervoer dat voor iedereen toegankelijk is.
5. Sterke verlaging van de btw op alle levensnoodzakelijke producten.
6. De constructeurs verplichten propere en veilige voertuigen te produceren; verbod op de productie en de invoer van dieselvoertuigen.
7. Op die sociaal rechtvaardige manier de ecologische transitie aanvatten.

Laten we allen samen de krachten bundelen, linksen en ecologisten, vakbonden, milieuverenigingen, gebruikers van het openbaar vervoer. Om een eind te maken aan de armoede, de vervuiling, de lage lonen, de aftakeling van de openbare diensten moet er een ander beleid komen!

Gezamenlijke verklaring van Ensemble!, Gauche démocratique et sociale, Génération.s, Nouveau Parti Anticapitaliste, Nouvelle Donne, Parti communiste français, Parti de Gauche, République et Socialisme 

15 november 2018

Dit is de Nederlandse vertaling door Ander Europa van het artikel verschenen op 16 november 2018 op de site van A l’Encontre.

Toegevoegd op 22 november: zie hierover ook het artikel Klassenstrijd in gele vestjes door Thomas Decreus in De Wereld Morgen