door Herman Michiel, 20 december 2013
Ander Europa/ ACSIE (ACtiecomités tegen de Soberheidspolitiek In Europa)

D19-20, de alliantie tussen Belgische boerenorganisaties, vakbonden en sociale bewegingen die sinds maanden opriep om de decembertop van de Europese Raad te boycotten, is niet letterlijk in dit opzet geslaagd. De top ging door. Maar hoe? Nog veel duidelijker dan in het verleden kwam de aard van het EU-regime gisteren tot uiting: alleen beschermd door gewapende bataljons kunnen de Europese leiders overleggen over hun verdere funeste plannen.  Van een succes gesproken!

Vredesactivisten voor dag en dauw

Toeval of niet, de decembertop was deels gewijd aan een versterking van het militair Europa… De winnaar van de Nobelprijs voor de vrede 2012 gaat haar militaire industrie versterken, en de wapenuitvoer wereldwijd promoten. De pitbulls die beginnen te grollen zodra overheidsgeld naar de sociale sector gaat, zullen de militaire research met overheidsgeld subsidiëren! Dat zijn de eerste “vruchten” van deze top. Links Europa mag dan ook blij en fier zijn dat moedige activisten van Vredesactie en Agir pour la Paix de protestdag van 19 december inzetten met een blokkade van het Europees Defensieagentschap. Te zes uur, nog vóór de blokkades van de kruispunten door D19-20 begonnen, waren  ze present in de Lakenweversstraat, en gaven – plaatsvervangend voor heel vredelievend en links Europa – uiting  aan onze walging voor dit soort “vredespolitiek”.

Meer hierover op de website van Vredesactie, en in een uitgebreide fotoreportage. Het zal ongetwijfeld niet de laatste antimilitaristische actie zijn, nu de Belgische minister van defensie De Crem (“christen”-“democraat”) zich – net als Nederland – uitspreekt voor de aankoop van nieuwe gevechtsvliegtuigen. Er wordt een astronomisch cijfer van 6 miljard euro genoemd, maar Vrede heeft goede redenen om die prijs nog veel hoger te zien oplopen. 

Toegevoegd op 21 december: Hoe het de actievoerders verging leest u in dit artikel van De Wereld Morgen

Blokkade van 5 kruispunten

Ondertussen verzamelden aan vijf strategische kruispunten van Brussel honderden militanten van vakbonden, boerenorganisaties en andere medestanders van D19-20. Klokslag 7 uur werden de kruispunten bezet met traktoren, kampvuren, tentjes en vooral: zeer gemotiveerde actievoerders. Trams, bussen en ambulances werden doorgelaten. Fietsende estafettes brachten verslag van de gang van zaken aan de andere kruispunten. Er was gezorgd voor broodjes en koffie, wie het koud kreeg kon zich bij het vuur gaan warmen. Een minifanfare kwam strijdliederen begeleiden, her en der werden interviews afgenomen; ik kan alleszins van ‘mijn’ kruispunt (Kruidtuin) getuigen dat er een prima sfeer was. Maar ook dit moet gezegd worden: je kon er niet veel Nederlands horen. De Europese antisociale politiek is nochtans niet tot franstalig België beperkt… Of het nu gaat over het zogezegd “begrotingsverdrag” of het “transatlantisch partnerschap”, de twee EU-initiatieven die door D19-20 scherp op de korrel werden genomen, de gevolgen ervan zullen in het Noorden zowel als het Zuiden van het land even voelbaar zijn.

Een kleine randbemerking. Dat D19-20 het op het begrotingsverdrag en het transatlantisch partnerschap  gemunt heeft, werd door nogal wat mensen (en zelfs media)  geïnterpreteerd als zou dit op de agenda staan van deze decembertop. Dit is niet het geval. D19-20 hekelt het Europees beleid over de hele lijn; gezien de actualiteit werden deze twee concrete dossiers naar voren geschoven. Maar op de top gaat het over het militaire, zoals reeds aangegeven, en over het “economisch bestuur”. Wat dit laatste betreft zijn de “Merkel-contracten” aan de orde, waarover we onlangs in Ander Europa het artikel van Kenneth Haar publiceerden.

Betoging naar Europese wijk

Een stoutmoedig plan als deze blokkade van de Europese top verloopt niet zonder ingrepen die van de omstandigheden afhangen. De initiatiefgroep besloot om rond de middag de kruispunten te verlaten en betogend richting Europese wijk te trekken. Alles samen kwamen een tweeduizend demonstranten en een tiental traktoren tot vlak bij het Schumanplein. Onderweg werden een aantal politiecordons begroet, en gingen enkele strobalen in de vlammen op.

Zoals alle andere betogingen tegen het Europees beleid, strandde ook deze op de uitgebreide politiemacht die elk contact tussen burgers en ‘hun’ Europese leiders onmogelijk maakt. Sommige (over-)moedige jonge betogers wilden toch een poging doen, waarbij enkele tientallen opgepakt werden. Geduld, jongelui, voorlopig is de opkomst bij het Winterpaleis nog te gering voor een bezoek. 

18 december: internationale meeting

Aan de vooravond van de blokkade organiseerde D19-20 een goed bijgewoonde  internationale meeting in het groot amfiteater van het Europees Vakverbond (Koning Albert II-laan, nabij het Noordstation). Boerenactivist Luc Hollands vertelde eerst hoe D19-20 ontstaan was uit de vaststelling dat blijkbaar veel beroepscategorieën hun grieven hebben tegen de Europese politiek, en er ook tegen protesteren, maar telkens apart. Zo rees het idee om contacten te leggen met anderen, o.a. met vakbonden, ook al liggen die een heel eind uit hun eigen ervaringswereld. Myriam Bourgy (CADTM) legde vervolgens uit wat de doelstellingen van Alter Summit zijn, en welke de inbreng ervan is in D19-20.

Gastspreker van de avond was Susan George, boegbeeld en medeoprichtster van de andersglobalistische beweging.  Ze gaf een glasheldere  analyse van het Transatlantisch Partnerschap (TTIP). Ze wees er ook op dat TTIP kan bestreden worden, net zoals het Multilateraal Investeringsakkoord (MIA) eind jaren ’90 gekelderd werd toen campagneorganisaties wereldwijd bekend maakten welke ontzaglijke macht multinationale  ondernemingen hiermee zouden verwerven. Het gevaar is nu even groot, campagnes zijn onderweg.

 Vervolgens kwamen er een aantal getuigenissen van de strijd in verschillende Europese landen en op diverse terreinen. De Spanjaard Manuel Colomer van het Platform tegen de huisuitdrijvingen. Meer dan 400.000 gezinnen verloren al hun huis wegens ‘wanbetaling’. Een van de ongelofelijke aspecten van hypothecaire leningen in Spanje is dat bij wanbetaling de bank het huis kan verkopen, en de wanbetaler verplicht blijft schulden af te betalen. Er zijn inmiddels al 220 ‘plataformas’ tegen de hypothecaire uitdrijvingen in Spanje.

Sieta van Keipema is een Nederlandse melkveeboerin, actief in de European Milkboard, waar ook de Belgische boerenactivisten van D19-20 deel van uitmaken. Ze had het niet alleen tegen de liberale landbouwpolitiek in de EU, maar deed ook een warme oproep om samen strijd te voeren voor het te laat is. 

De Portugees Antonio Marques had het over de steeds verder achteruithollende levensomstandigheden in zijn land, waar de ambtenaren nu al 30% van hun loon inleverden. Soizic Dubot van Vie Féminine beschreef de Europese soberheidspolitiek als een nieuwe laag onheil die bovenop de traditionele achterstelling komt die vrouwen reeds van oudsher ondergaan. Deeltijds werkenden, samenwonende werkloosheidstrekkers, het zijn meestal vrouwen, die dan ook extra getroffen worden door de  soberheidsmaatregelen.

Yves Hellendorf, algemeen secretaris van CNE (franstalige christelijke bediendenbond in België) sprak als medewerker van het  Europese netwerk tegen privatisering en commercialisering van de gezondheidszorg. Hij had het over de steeds meer voelbare gevolgen van de onderfinanciering in de gezondheidszorg, en de toenemende privatisering ervan. Op 7 februari 2014 wordt door het netwerk in Brussel een zwartboek voorgesteld dat het resultaat is van een grootschalige studie over de toestand van de gezondheidszorg in Europa.

De meest indrukwekkende tussenkomst was ongetwijfeld die van Mamadou Bah, een Guinese vluchteling die asiel, en zelfs werk,  vond in Griekenland, maar er begin oktober is moeten vluchten als mikpunt van Gouden Dageraad, de neonazis die er niet voor terugschrikken vreemdelingen te vermoorden. 
Hij werd een eerste keer aangevallen door een gemotoriseerde neonazigroep bij het verlaten van het restaurant waar hij werkte. Op een uiterst moedige manier begon hij een campagne om de terreur aan te klagen waaraan vreemdelingen blootstaan in Griekenland; gemakkelijk herkenbare Afrikanen zijn extra-geviseerde prooien. Het verhaal van Mamadou Bah, de “stem van de stemlozen”,  kwam in de Griekse en buitenlandse pers, maar dat was voor Gouden Dageraad de reden om hem actief op te sporen. Bij een tweede treffen kon hij op het nippertje ontkomen, maar in Griekenland blijven werd levensgevaarlijk. Mamadou kon via een Grieks-Belgisch solidariteitsnetwerk naar België ontkomen, en vroeg hier asiel aan.
Er loopt een petitie om de asielaanvraag te ondersteunen, en er werd een steunfonds geopend door CADTM. U kunt van  uw verontwaardiging over Gouden Dageraad een actieve daad maken van solidariteit met een moedig politiek militant door de petitie te tekenen en terug te sturen (per post of elektronisch; de formulieren moeten dubbelzijdig blijven) naar het vermelde contactadres. Financiële steun is ook zeer welkom; u kunt storten op rekening nummer BE06001231834322 van CADTM, met vermelding “Steun Mamadou Bah”.

Tot besluit

Er is ongetwijfeld veel aan te merken op de praktische organisatie van dit initiatief, op de opkomst,  de voorlichting van het publiek enz. Maar er werd  ongetwijfeld ook geschiedenis geschreven. Nooit eerder hebben zo diverse organisaties de handen in elkaar geslagen om het monster te bekampen. Nooit eerder weerklonk in de straten van Brussel zo duidelijk de eis voor een ander Europa, eerder dan het ‘bijsturen’ van het beleid.
We weten dat in diverse vakbondsmiddens nu reeds de vraag gesteld wordt: waarom hebben wij ook niet opgeroepen om mee te doen? Op de meeting van 18 december heeft Karel Stessens, federaal voorzitter van ACOD, bevestigd dat hij dergelijke initiatieven zal verdedigen op het bureau van het ABVV. Men moet ook weten dat D19-20 een Belgisch initiatief was; de tijd werd te kort geacht om er Europees voor te mobiliseren. Daar kan (en hopelijk: zal) verandering in komen.  Net zoals de zon dezer dagen haar ‘wende’ maakt, zou 19 december 2013 wel eens een wende kunnen betekenen voor het verzet tegen de Europese Unie en haar kapitalistisch project. Gelukkig Nieuwjaar!   

Toegevoegd op 22 december: Een knappe korte video over de antimilitaristische en andere protestacties rond de Europese top,  gerealiseerd door Action pour la Paix . Het is een “Kino Action”. Daarbij werd aan videocineasten, met of zonder ervaring, gevraagd om delen van de actiedag in beeld te brengen. Het gaat over de acties van Action pour la Paix, Vredesactie en van D19-20, samen verwerkt in dit sfeerbeeld. Ook wie het Frans niet helemaal volgt zal de ambiance kunnen smaken. 
We maken van de gelegenheid gebruik om te wijzen op de schandalige intimidatiepoging die defensieminister De Crem onderneemt tegen Vredesactie. In  november 2008, tijdens de Belgische deelname aan de oorlog in Afghanistan,  sloten ze symbolisch het ministerie van Defensie. De actie verliep strikt geweldloos en er werd niets beschadigd. Maar vijf jaar later, op 10 december 2013, besliste de raadkamer in Brussel om Vredesactie correctioneel te vervolgen “wegens het opzettelijk beschadigen van andermans onroerende goederen”. Teken het steunregister!

En nog een video:

: