20 april 2015 – De Europese Unie had een mooi plan bedacht om het probleem met de vluchtelingen op te lossen: geld geven aan de landen aan de overkant van de Middellandse Zee, opdat zij de vluchtelingen zouden tegenhouden, opvangen in kampen, en terugsturen. Zo bleven de vluchtelingen uit de buurt.
Het leek een goed plan, tot de Amerikaanse president Bush samen met wat Europese bondgenoten besloot regimes in de regio omver te werpen, te beginnen met Irak. Sindsdien is het al instabiliteit wat de klok slaat in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Europa kan niet meer rekenen op bondgenoten in de regio om het vuile werk op te knappen. De voorzitter van het Europees Parlement Martin Schulz kan dan wel jammeren dat er weer een stabiele regering moet komen in Libië om de vluchtelingen tegen te houden, maar het ziet er niet naar uit dat dat snel gaat lukken.
Het regime dat momenteel baas is in Tripoli wil de akkoorden met de Europese Unie overigens wel uitvoeren. Maar dat is moeilijk. Als het een vluchteling tegenhoudt moet het een ambassade contacteren om de terugkeer naar het land van herkomst te regelen. Maar er zijn geen ambassades meer in Libië. Die zijn allemaal verhuisd naar Tunesië. Tripoli moet voor elke opgepakte vluchteling een bericht sturen naar Tunis… Dat werkt dus niet.

Kost wat kost

Maar de Europese Unie wil kost wat kost deze vluchtelingen buitenhouden, met alle gevolgen vandien. Al vele jaren lang verdrinken er elk jaar opnieuw duizenden in de Middellandse Zee. Toch heeft de EU wetens en willens de reddingsoperaties teruggeschroefd, niet omdat het niet meer te betalen viel, maar in de hoop dat de vluchtelingen thuis zouden blijven als er maar voldoende verdrinken.
Nu Khadafi er niet meer is om ze namens Europa tegen te houden worden het er alleen maar meer.
De Europese reacties op de laatste ramp waren dan ook bijzonder hypocriet. De Europese verantwoordelijke voor buitenlandse zaken Federica Mogherini haalde zelfs de ‘Europese waarden’ uit de kast. De Italiaanse premier Matteo Renzi deed er nog een rethorisch schepje bovenop, in de hoop zo meer Europese centen binnen te halen. En de Franse president Hollande wist niet beter dan de mensensmokkelaars ’terroristen’ te noemen. Zo klinken holle vaten.
Allicht hopen de Europese verantwoordelijken met wat emotionele verklaringen tijd te winnen, tot de mediabelangstelling weer wat weg ebt. En ze zullen wat extra boten moeten sturen, daar komen ze niet meer onder uit, nu de drenkelingen de mediajournaals halen.

Meer Europa?

Zoals in elke crisis gaan er ook nu weer stemmen op om te pleiten voor “meer Europa”. Van elk hout maken de pleibezorgers van een sterker Europa pijlen.
Hun sirenenzang klinkt nu wel erg vals: de lidstaten moeten meer “solidair” zijn, en de vluchtelingen eerlijker verdelen. Want de vluchtelingen zijn een last. Dat is solidariteit in Europa: kijken naar de buren of zij wel evenveel van deze lastpakken in huis nemen. En als er kritiek komt zich verschuilen achter de publieke opinie, die immers “populistisch” is.
In de media lees je ondertussen de meest verschrikkelijke opinies. Wat te denken van die editorialist van De Volkskrant maandag, die meent dat de bootvluchtelingen tot de gepriviligieerde vluchtelingen behoren, want zij hebben geld voor de reis. Dank zij hun geld steken zij voor in de wachtrij aan de poorten van Europa. Zij moeten dus worden teruggestuurd, zodat zij eerlijk hun beurt afwachten, en armere lotgenoten niet voorsteken. Een Europese waarde: gelijkheid, niet voorsteken! (fs)