28 januari 2014 – Volgens een artikel in het Algemeen Dagblad van 23 januari eisen de twee grote blokken in het Europees Parlement, de christen-democraten en de socialisten, de invoering van een Europees minimumloon. Dat zou mogelijk zijn, nu het regeerakkoord in Duitsland zich heeft uitgesproken voor de invoering van een minimumloon in dat land. Enkel Italië, Oostenrijk, Denemarken, Cyprus, Zweden en Finland hebben nog geen minimumloon. Volgens het Nederlands christendemocratisch europarlementslid Ria Oomen moet het minimumloon per land rekening houden met de kosten van levensonderhoud in dat land. “Wie 40 uur per week werkt, moet van zijn loon zijn eten, drinken, kleding en onderdak kunnen betalen”, aldus Ria Oomen in het AD. Wij zouden er aan toevoegen dat hij of zij ook af en toe naar de bioscoop moet kunnen.
FNV-vicevoorzitter Catelene Passchier juicht in het AD toe dat het Parlement een nieuw offensief voor een Europees minimumloon opent, maar verwacht veel discussie. ,,Ook bij ons in de Europese vakbeweging. In sommige landen zijn bonden bang dat het cao-overleg er minder belangrijk door wordt en het dus hun positie ondergraaft. Wij zien dat anders.”
De invoering van sociale minimumnormen in Europa is een soort monster van Loch Ness dat nu en dan de kop op steekt, maar waarvan het onzeker is of het wel echt bestaat. De vakbonden en vele sociale bewegingen hopen dat minimumnormen een rem invoeren op sociale dumping. 
Hoe serieus moeten we dit ‘nieuwe offensief’ nemen?
Men zou kunnen opwerpen dat de lonen in de lidstaten geen bevoegdheid zijn van de Europese Unie. Het Europees Parlement heeft bovendien geen initiatiefrecht, dus het kan niet het initiatief nemen voor wetgeving over minimumlonen. Enkel de Europese Commissie heeft dat recht.
Daartegenover staat dat de rechterzijde de Europese verdragen erg breed interpreteert wanneer het er op aan komt neoliberale hervormingen door te duwen, dus waarom zou de linkerzijde zich laten tegenhouden door een al te strikte lezing van de Europese verdragen? Er is vast wel een artikel te vinden waarop de invoering van een Europees minimumloon kan steunen, bijvoorbeeld de artikels over een goede werking van de Europese binnenmarkt. De Europese Commissie gebruikt deze artikels om regels in te voeren over van alles en nog wat, als het maar in haar kraam past.
Anderzijds, als de Commissie weigert een wetgevend initiatief te nemen, kan het Europees Parlement het Europees minimuloon dan niet binnenloodsen via een ammendement op andere wetgeving?
Uiteindelijk is het allemaal een kwestie van politieke wil en sociale krachtsverhoudingen, eerder dan van juridische obstakels…
Maar daar wringt precies het schoentje. Want van een campagne door de twee grootste Europese politieke families voor de invoering van een Europees minimumloon hebben we tot nog toe niets vernomen. In Duitsland kwam het minimumloon er maar onder druk van Die Linke en omdat de sociaaldemocraten vreesden anders hun leden nooit te kunnen overtuigen van een coalitie met Merkel.
Sinds de neoliberale herstichting van Europa onder aanvoering van de sociaaldemocraat Delors met de Eenheidsacte halfweg de jaren 1980 ging de sociale afbraak steeds gepaard met sociale beloften, maar al drie decennia lang bleken het telkens rookgordijnen.
Nu, we zullen zien na de Europese verkiezingen, tenminste als de christendemocraten en de socialisten dan nog de grootste families zijn. (fs)