4 oktober 2016 – In april brachten we een onthutsend bericht over het voornemen van de Europese Commissie om Afghaanse vluchtelingen terug naar hun land te deporteren (“Weerzinwekkend: EU plant massadeportaties naar Afghanistan“). Sindsdien was daar niets meer van te horen. Plan afgeketst wegens te ‘gevoelig’? Of werd er in stilte toch verder aan gewerkt?  Dit laatste blijkt het geval te zijn. De Guardian (3 oktober) meldt dat de EU verleden zondag een akkoord tekende met de Afghaanse regering waardoor de Europese lidstaten een onbeperkt aantal Afghanen mogen terugsturen. De Guardian kon het geheime akkoord inkijken; de Afghaanse regering verbindt er zich toe elke Afghaan op te nemen die geen asiel kreeg in de EU en tegen zijn/haar wil gedeporteerd wordt. Omdat het over tienduizenden personen gaat wordt de bouw van een speciale terminal op de luchthaven van Kaboel overwogen. Ook onbegeleide kinderen waarvan men geen familieleden in Afghanistan vindt kunnen teruggestuurd worden “maar ze zullen aangepaste bescherming, bijstand en zorg krijgen”. Hoe ‘veilig’ het is in Afghanistan kunt u o.a. opmaken uit de blog van Abdul Ghafoor.

Het akkoord kreeg de eurocratennaam Joint Way Forward (‘samen vooruit’), en volgens het korte persbericht dat de Commissie hierover verspreidde is het het resultaat van “een constructieve dialoog gebaseerd op partnerschap en de wil om op dit vlak de dialoog en de bilaterale samenwerking te intensifiëren”. Maar alles wijst erop dat het akkoord met het mes op de keel werd afgedwongen (een aanpak waar onze eurocraten heel wat ervaring over opdeden met de deal in Griekenland). De Afghaanse  minister voor vluchtelingen en repatriëring weigerde het document zelf te tekenen en liet dit aan een ondergeschikte over. Maar het land is in hoge mate afhankelijk van buitenlandse steun, en net nu (4-5 oktober) is er in Brussel een donorconferentie. Uit een intern document van de Commissie (3 maart 2016) blijkt duidelijk dat de geldkraan zou gebruikt worden om  de Afghaanse regering tot een ‘constructieve dialoog’ te bewegen. (hm)