19 april 2022 – Op 8 april bezocht Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen de Oekraïense president Zelensky, en overhandigde hem daarbij het ‘formulier’ – eerder een boekdeel – voor de aanvraag van het lidmaatschap van de Europese Unie. Pakkende woorden: “Dear Volodymyr, my message today is clear: Ukraine belongs in the European family. We have heard your request, loud and clear. And today, we are here to give you a first, positive answer. In this envelope, dear Volodymyr, there is an important step towards EU membership. This questionnaire is the basis for our discussion in the coming months.”
Wat bij sommigen misschien overkomt als een grootmoedig gebaar in de richting van een natie die vecht voor haar overleven, is in werkelijkheid een cynische propagandastunt die alleen ten koste kan gaan van nog veel Oekraïense levens en verschrikkelijke materiële verwoestingen. Het is, naast de Europese wapenleveringen, een aanmoediging om een uitzichtloze oorlog verder te zetten, een ‘proxy war’ vanuit de tribunes toegejuicht door de NAVO, Washington en Brussel.

Het cynische van von der Leyen’s optreden zit hem vooreerst in het feit dat ze een uitweg schetst uit de Oekraïense catastrofe die er geen is, vergelijkbaar met de visioenen over het eeuwig geluk waarmee de Kerk de aardse ellende probeert weg te cijferen. De commissievoorzitster heeft niet eens de bevoegdheid om zich uit te spreken over de toetredingskansen tot de EU van Oekraïne, want daar moeten de lidstaten unaniem over beslissen. Formeel is het trouwens Charles Michel die de lidstaten vertegenwoordigt, niet von der Leyen. En als ze een versnelde procedure suggereert voor EU-toetreding, een aangelegenheid die in werkelijkheid vele jaren in beslag neemt, creëert ze ofwel nieuwe illusies, ofwel zal de EU haar eigen regels moeten overboord gooien. En als het dan ooit zo ver is moet de  grootste desillusie nog komen: geen ‘soevereiniteit’ maar het Europese marktfundamentalisme,  geen veiligheid onder de vleugels van de NAVO maar haar meest vooruitgeschoven pion.

Het ‘toetredingsformulier’ overhandigen kost niks, de oorlog verder zetten echter wel. Er zit een logica achter Zelensky’s vraag dat het Westen hem, naast nog veel meer en zwaardere wapens,  maandelijks ook 7 miljard dollar bezorgt om de normale staatsuitgaven (ambtenarenlonen, pensioenen…)  te kunnen bekostigen. Zijn minister van financiën Marchenko zei expliciet: “Als jullie willen dat we de oorlog verderzetten en hem winnen, help ons dan.” (Financial Times, 11 april) . De vraag naar financiële steun zal alleen nog maar kolossaler worden als er uiteindelijk over heropbouw zal gesproken worden, want er is nu reeds sprake van een prijskaartje van 550 miljard euro. Zelensky zou zich best eens informeren bij de Grieken om te weten hoe toeschietelijk de EU is, zelfs als het om een lidstaat gaat.

De Europese hypocrisie ligt er zo dik op dat het ook religieuze, caritatieve organisaties begint op te vallen. In De Standaard van 9-10 april schreef Sandrine Ekofo, beleidsmedewerker Congo bij Broederlijk Delen: “Waarom staat de oorlog in Oost Congo, in tegenstelling tot de oorlog in Oekraïne, zo laag op de Belgische en Europese politieke agenda? (…) Door de mensenrechten van de ene boven die van de andere te verheffen, ondergraven we het hele mensenrechtenkader.” En Katelijne Suetens, eveneens van Broederlijk Delen, stelt vast in MO*: “Palestijnen die zich verzetten zijn terroristen, Oekraïners helden. Dat wringt.” En het wringt ook dat NAVO-partner Turkije bombardementen uitvoert op Koerden in Noord-Irak, terwijl daar nauwelijks melding van gemaakt wordt in onze media.

Te weinigen aan de linkerzijde hebben het lef van Clare Daly, Iers links europarlementslid, die voor een zaal vol tegenstanders de Europese hypocrisie aan de kaak stelde (zie videos)  (hm)