Het kan iedereen overkomen, momenten van goedgelovigheid. Nog niet zo lang geleden leken sommige uitspraken van EU-leiders aan het adres van Israel te getuigen van een tikkeltje moed. Nog maar pas aangetreden als nieuwe buitenlandvertegenwoordiger van de EU eind 2014 riep Federica Mogherini Israël op om een eind te maken aan de nederzettingspolitiek in de bezette gebieden (nu al ‘goed’ voor 550.000 settlers op de Westelijke Jordaanoever). Een nieuw geluid, kon men hopen, want Brussel laat traditioneel weinig van zich horen, zelfs als Israël door de EU gefinancierde infrastructuur bombardeert, zelfs als er 10 doden vallen bij een Israëlische militaire raid in internationale wateren, zelfs bij de zwaarste Israëlische schendingen van het internationaal recht.

Maar goed, nog in november 2015 verduidelijkte een nota van de Europese Commissie hoe lidstaten via labeling moeten aanduiden dat producten niet uit ‘Israël’ maar uit de bezette gebieden afkomstig zijn, tot grote woede van de Israëlische regering. Hoe pietluttig de Europese labelingsverplichting ook is, voor Netanyahu &Co is dat niets anders dan deelname aan de internationale BDS-campagne. BDS staat voor Boycott, Divestment and Sanctions, een poging van actiegroepen en solidariteitscomités in Europa en elders om via een handelsboycott (zoals destijds tegen het Zuid-Afrikaans apartheidsregime) Israël te bewegen tot het respecteren van de rechten van de Palestijnen.

Zouden de jarenlange inspanningen van de BDS-activisten nu toch enige bezorgdheid wekken bij de Israëlische hardliners? Gisteren (28 maart) had in Jerusalem een Stop the Boycott conferentie plaats, gericht tegen de BDS-campagne, met deelname van de Israëlische regering, Amerikaanse lobbygroepen en Dani Dayan, één van de kopstukken van de settlers. En dan was er ook nog … Lars Faaborg-Andersen, de ambassadeur van de Europese Unie in Jerusalem. Europese en andere comités die de Palestijnse zaak ondersteunen hadden in een brief aan EU-buitenlandvertegenwoordiger Mogherini gevraagd de Europese ambassadeur niet te laten deelnemen aan deze conferentie [1].

Tevergeefs, want Faaborg-Andersen was er wel degelijk, en zei onder andere: “Europe welcomes exports produced by Jewish settlers on occupied Palestinian land “.Hij vermeldde wel dat dergelijke producten niet hetzelfde preferentiële douanetarief kunnen genieten (voorzien in het associatieverdrag EU-Israël) maar hij maakte duidelijk dat Israël rustig kan door gaan met de kolonisatie: “The EU is against BDS. Our policy is totally the opposite – one of engagement with Israel, and we have a long track record to prove it.” Als men dan nog weet dat ‘onze man in Jeruzalem’ op deze vertoning opdaagde nog maar enkele weken na door het slijk te zijn gehaald door Jerusalem Periphery Forum, één van de extremistische settlerploegen [2], kan men zich vlug voorstellen hoeveel ontzag de EU-diplomatie afdwingt onder de Israëlische leiders…

Een zekere interne logica kan men de EU en haar lidstaten wel niet ontkennen. In de schoot van de Verenigde Naties, in de mensenrechtenraad werd vorige week een voorstel besproken om een lijst aan te leggen (en jaarlijks te actualiseren) van bedrijven die baat hebben bij de Israëlische settlementpolitiek. Het voorstel werd goedgekeurd, maar dat was zonder de steun van de acht EU-lidstaten die momenteel deel uitmaken van deze raad.Het gaat om België, Frankrijk, Duitsland, Letland, Nederland, Portugal, Slovenië en het Verenigd Koninkrijk.

De Europese Unie, een reus op lemen voeten wordt vaak gezegd. Die lemen reuzevoeten kunnen echter wel permanent de rechten van miljoenen mensen vertrappelen. En om bij te dragen tot de vrede in het Midden-Oosten is de EU eerder een lemen kabouter. (hm)

[1] De brief is ondertekend door de Europese Coordinatie van Palestinacomités (ECCP) waar onder andere deel van uitmaken het Nederlands Palestina Komité en DocP, en voor België:  Palestina Solidariteit, ABP, M3M, Intal, Vredesactie, CNCD.

[2]Jerusalem Periphery Forum verspreidde een filmpje met Faaborg-Andersen in een Hannibal Lecter outfit, met de oproep hem op te sluiten. Reden voor deze woede? De EU financiert een huisvestingsproject voor Bedoeïenen en Palestijnen. In Palestijns gebied weliswaar, maar … illegaal volgens de Israëlische overheid.

Bronnen: Euobserver, Electronic Intifada, docP