door Herman Michiel
25 augustus 2020

Die Linke heeft een duidelijk antimilitaristisch programma, dat zich uitspreekt tegen het buitenlands inzetten van de Bundeswehr en voor ontwapening en de terugtrekking uit de NATO. Twee recente stellingnamen door vertegenwoordigers van de partij zorgen echter voor bezorgdheid, in de eerste plaats in de Duitse vredesbeweging.

Er is vooreerst de resolutie van het Europees Parlement over het Herstelfonds en de meerjarenbegroting, mee goedgekeurd door de vijf europarlementsleden van Die Linke. Die resolutie houdt onder andere in dat méér geld gevraagd wordt voor het Europees Defensiefonds, waarmee militaire research en de wapenindustrie gesubsidieerd worden ¹. Daarop kwam al begin augustus een reactie uit de Duitse vredesbeweging. Een aantal kopstukken uit die beweging doen een oproep aan Die Linke om “deze verkeerde beslissing te corrigeren, en bij elke besluitvorming consequent tegen iedere vorm van verdere militarisering van de EU en Europa te stemmen.” ²

Maar ook in de Duitse binnenlandse politiek – die zich al in verkiezingsmodus bevindt, met de federale verkiezingen van het najaar 2021 en de opvolging van Angela Merkel in het vooruitzicht – komt een ‘realo’-vleugel binnen Die Linke aan het woord, en die neemt het niet nauw met het partijprogramma. Er ontstond heel wat ophef door verklaringen van Dietmar Bartsch, co-voorzitter van Die Linke fractie in het Duits Parlement (Bundestag). In een interview (16 augustus) op Deutschlandfunk deed hij verschillende uitspraken die het antimilitaristisch partijprogramma fel relativeren, en dit vooral niet als een beletsel voor regeringsdeelname voorstellen. “Die Linke zal de NATO niet ontbinden”, aldus Bartsch, “dat zou een grove overschatting zijn. Ook op het gebied van buitenlandse politiek is Die Linke bereid tot discussie en in staat om aan een regering deel te nemen.” Ook wat buitenlandse interventies van de Bundeswehr betreft doet Bartsch, richting SPD, sussend: “Het is toch absurd aan te nemen dat Die Linke, eenmaal ze regeringsverantwoordelijkheid opneemt, zich in een vliegtuig zal zetten om onze jongens terug te halen.” “Buitenlandse interventies zullen in een regering door Die Linke vanzelfsprekend ‘discursief’ [weloverwogen] behandeld worden”, aldus Bartsch.

Hierop startte de Duitse vredesbeweging een vrij grootschalige petitiecampagne, die volop aan de gang is. In een Oproep van de vredesbeweging aan de partij Die Linke luidt het onder andere:

“In plaats van tegen de uiterst gevaarlijke NATO-politiek in te gaan, verklaart Dietmar Bartsch – met de bedoeling om in een coalitie te kunnen treden met de partijen die de NATO-politiek ondersteunen – dat men, als puntje bij paaltje komt, ook op dit vlak klaar zal zijn voor regeringsdeelname.”

De petitie heeft op korte tijd al een behoorlijke respons, uit vredesorganisaties, syndicale en academische kringen, en uit Die Linke zelf. Dat is zeer belangrijk, want zonder permanente druk en nauwlettend toezicht van middenveldorganisaties en activisten op linkse partijen dreigen deze steeds meer in een sociaaldemocratisch ‘realisme’ te vervallen.

1. Zie bv. Europees radicaal links maakt zichzelf overbodig
2. Zie Pressenza, Sorge um den friedenspolitischen Kurs der LINKEN