Een Manifest voor de democratisering van Europa

De machthebbers in Europa maken zich wel zorgen over hun competitiviteit op wereldvlak, over migratie en terrorisme, maar echt bang zijn ze slechts van één ding: Democratie! Ze spreken wel in naam van de democratie, maar alleen om die in de praktijk te ontkennen, te verdrijven en op te heffen. Ze willen de democratie recupereren, omzeilen, vervalsen, mystifiëren, misbruiken en manipuleren om haar vleugellam te maken en alle initiatief te ontnemen.

Immers, machtsuitoefening door de volkeren van Europa, het regeren van de demos, dát is de nachtmerrie van:

• De Brusselse bureaucratie (en haar meer dan 10.000 lobbyisten)
• De heren van de inspectiebrigades en de Trojka waarmee ze optraden, samen met onverkozen technocraten van andere internationale en Europese instellingen
• De machtige Eurogroep die geen juridische of verdragrechtelijke basis heeft
• Geredde bankiers, fondsbeheerders en oligarchen die steeds weer de kop opsteken, met veel misprijzen voor de massa’s en hun georganiseerde vertegenwoordiging
• Politieke partijen die zich beroepen op het liberalisme, de democratie, vrijheid en solidariteit, maar er wanneer ze in een regering zitten de meest elementaire principes van verraden

• Regeringen die brutale ongelijkheid creëren met een uitzichtloos soberheidsbeleid
• Mediatycoons die van paniekzaaierij een kunst hebben gemaakt, tot hun meerdere macht en winst
• Grote bedrijven die onder één hoedje spelen met duistere overheidsagentschappen en dezelfde angsten verspreiden ter vergoelijking van geheimhouding en een cultuur van de bewakingsagent, om zo de publieke opinie naar hun hand te zetten.

De Europese Unie was een buitengewone prestatie, die Europese volkeren met verschillende talen en verschillende culturen vreedzaam bij elkaar bracht, en zo bewees dat het mogelijk was om een gemeenschappelijk kader te bieden voor mensenrechten in een continent dat, niet lang ervoor, het toneel was geweest van moorddadig chauvinisme, racisme en barbarij. De Europese Unie had het spreekwoordelijk baken geweest kunnen zijn dat de wereld toonde hoe eeuwenlange conflicten en onverdraagzaamheid toch vrede en solidariteit konden baren.

Helaas verdeelt een gemeenschappelijke bureaucratie en een gemeenschappelijke munt nu de Europese volkeren, die aan een eenmaking begonnen waren niettegenstaande hun verschillende talen en culturen. Een bondgenootschap van bijziende politici, functionarissen met naïeve economische opvattingen en oncompetente financiële ‘experts’ onderwerpt zich slaafs aan de oekazen van financiële en industriële conglomeraten. Dit vervreemdt de Europeanen en wakkert een gevaarlijke anti-Europese houding aan. Fiere volkeren worden tegen elkaar opgezet. Het gevolg is dat nationalisme, extremisme en racisme weer de kop opsteken.

Aan de basis van de uiteenvallende EU ligt een schuldig bedrog: een zeer politiek, ondoorzichtig en van bovenaf opgelegd besluitvormingsproces wordt voorgesteld als ‘apolitiek’, ’technisch’, ‘neutraal’ en volgens vaste procedures verlopend. De bedoeling is om de Europeanen te verhinderen een democratische controle uit te oefenen op geld, financiën, arbeidsvoorwaarden en leefmilieu. De prijs die we betalen voor dit bedrog is niet alleen het einde van de democratie, maar ook een pover economisch beleid:

• De economieën van de eurozone worden in de afgrond van een competitief soberheidsbeleid gedreven, wat leidt tot permanente recessie in de zwakkere landen en onderinvestering in de kernlanden
• EU-lidstaten buiten de eurozone worden van Europa vervreemd en zoeken hun heil en bondgenoten in verdachte-oorden, waar ze waarschijnlijk niets anders zullen vinden dan ondoorzichtige, dwingende vrijhandelsverdragen die hun soevereiniteit ondermijnen
• In heel Europa is er een nooit gekende ongelijkheid, de hoop verdwijnt, de haat rukt op.

Er blijft dan maar de keuze tussen twee kwalen:

• Zich terugtrekken in de cocon van de natiestaat
• Of zich overgeven aan de Brusselse democratie-vrije zone.

Er moet toch een andere weg zijn. En ja, die is er!

Het is de weg die door het officiële autoritaire ‘Europa’ met alle middelen bestreden wordt: een heropleven van democratie!

Precies voor zo een heropleving roept onze beweging, DiEM25, op.

Wat DiEM25 bezielt is één radicaal idee: democratiseer Europa! De EU zal democratisch worden of uiteenvallen!

Onze doelstelling om Europa te democratiseren is realistisch. Ze is niet utopischer dan de oorspronkelijke stichting van de Europese Unie. Ze is minder utopisch dan de huidige antidemocratische uiteenvallende Europese Unie in leven te willen houden.

Onze doelstelling om Europa te democratiseren is ook enorm dringend, want als er niet vlug vooruitgang is kan het onmogelijk worden om het geïnstitutionaliseerd verzet het hoofd te bieden, en kan Europa het punt bereiken waar geen terugkeren meer mogelijk is. Wij geven ons tien jaar de tijd, tot 2025.

Als we er niet in slagen Europa binnen uiterlijk tien jaar te democratiseren zullen de autocratische machten van Europa de democratisering wurgen en zal de EU verpletterd worden onder haar hybris, haar zelfoverschattende grootheidswaan, en uiteenspatten, en de brokstukken zullen iedereen treffen, niet alleen in Europa.

 

Waarom verliest Europa haar integriteit en haar ziel?

In de naoorlogse periode waarin de EU werd gevormd was er een heropbloei van de nationale culturen in een geest van internationalisme, verdwijnende grenzen, gedeelde voorspoed en een stijgende levensstandaard die de Europeanen dichter bij elkaar bracht. Maar in het hart van het integratieproces lag er een slangenei.

Vanuit een economisch standpunt begon de EU haar leven als een kartel van de zware industrie (waar later de landbouw bijkwam) dat zich toelegt op het vastleggen van de prijzen en de verdeling van de oligopolie-winsten via de Brusselse bureaucratie. Het aldus ontstane kartel en zijn beheerders in Brussel was beducht voor de demos en verachtte het idee van een regering door het volk.

Geduldig en methodisch werd er een proces van depolitisering van de beslissingen in gang gezet. Het gevolg was dat langzaam maar zeker de demos uit de democratie verdween, en het beleid met een allesomvattend pseudo-technocratisch fatalisme omhuld werd. Men was nationale politici erkentelijk als ze toelieten dat de Commissie, de Raad, Ecofin, de Eurogroep en de Europese Centrale Bank tot politiek-vrije zones verklaard werden. Wie tegen dit proces van depolitisering was werd als on-Europees bestempeld en als dwarse buitenstaander beschouwd.

Zo nam het bedrog in het hart van de EU een aanvang. Dat leidde tot de institutionalisering van een beleid dat vandaag deprimerende economische resultaten voortbrengt, en tegenspoed die helemaal vermeden kon worden. Eenvoudige principes die ooit door een overtuigender Europa beleden werden gingen voor de bijl:

• Regels moeten de Europeanen ten goede komen, niet andersom
• De munt moet een middel zijn, en geen doel op zich
• Een gemeenschappelijke markt is alleen verzoenbaar met democratie als het democratisch besliste verdedigingsmechanismen bevat voor de zwakkeren in Europa en voor het leefmilieu
• Democratie kan geen luxegoed zijn voor kredietverleners dat ontzegd wordt aan schuldenaars
• Democratie is essentieel om de ergste, zelfvernietigende tendensen van het kapitalisme te beperken en nieuwe perspectieven te openen voor sociale harmonie en duurzame ontwikkeling.

Als reactie op het onvermijdelijke onvermogen van de tot kartel gevormde Europese ‘sociale markteconomie’ om te reageren op de Grote Recessie van 2008 zijn de Europese instellingen die verantwoordelijk zijn voor deze mislukking sindsdien steeds autoritairder geworden. En hoe meer ze de democratie verstikken en hoe minder legitiem hun politiek gezag wordt, des te erger wordt de economische recessie, en des te driester hun autoritair optreden. Zo versterken de tegenstanders van de democratie hun macht terwijl hun legitimiteit vermindert. Als dit hoop en voorspoed brengt is het alleen voor de happy few, die daar alleen maar van kunnen genieten in goed beveiligde villa’s die hen afschermen van de rest van de samenleving.

Dit is het onderhuids proces in de Europese crisis. Het doet de volkeren op zichzelf terugplooien, het zet ze tegen elkaar op, het versterkt chauvinisme en vreemdelingenhaat. De privatisering van de angst, de schrik voor de ‘andere’, de beperking van de ambities en de beleidsdoelstellingen tot de nationale grenzen dreigen tot een gevaarlijk verval van de gemeenschappelijke doelstellingen te leiden, wat Europa alleen maar kan schaden. De ellendige Europese reactie op de crisis van banken en schulden, op de vluchtelingencrisis, op de noodzaak van een samenhangend buitenlands beleid, aan een migratie-en anti terrorismepolitiek, het zijn allemaal voorbeelden van wat er gebeurt als solidariteit een loos woord geworden is:

• De schade aan de Europese integriteit ten gevolge van het neerslaan van de Atheense Lente en het daaropvolgend opleggen van een economisch ‘hervormingsprogramma’ dat alleen maar kon mislukken
• Het gangbare uitgangspunt dat het altijd de sociaal zwaksten moeten zijn die betalen voor de misstappen van de welvarendste renteniers als een overheidsbegroting ondersteund moet worden of een bank gered
• De permanente poging om arbeidskracht tot koopwaar te maken en democratie van de werkvloer te bannen
• De schandalige ‘not in my backyard’-houding van de meeste EU-lidstaten tegenover de vluchtelingen die op de Europese kusten landen. Het illustreert het ethisch verval en de politieke verlamming van het Europees bestuursmodel, en het toont aan dat het ontbreken van intra-Europese solidariteit xenofobie oplevert tegenover niet-Europeanen
• Het komisch effect wanneer we de woorden ‘Europees’, ‘buitenlands’ en ‘beleid’ na elkaar plaatsen
• Het gemak waarmee Europese regeringen na de aanslagen in Parijs besloten dat de oplossing bestaat in het heroprichten van grenzen, terwijl de meeste aanvallers EU-ingezetenen waren. Het illustreert opnieuw de morele paniek die de Europese Unie bevangt bij haar onvermogen tot een gemeenschappelijk Europees antwoord op een Europees probleem.

Wat te doen? Onze horizon

Realisme eist dat we toewerken naar enkele mijlpalen binnen een realistisch tijdskader. Daarom mikt DiEM25 met regelmatige tussenpozen op een viertal doorbraken met als doel het tot stand brengen van een volledig democratisch, functionerend Europa tegen 2025.

Vandaag voelen Europeanen zich overal in de steek gelaten door de Europese instellingen. Van Helsinki tot Lissabon, van Dublin tot Kreta, van Leipzig tot Aberdeen voelen de Europeanen dat een grimmige keuze snel naderbij komt, de keuze tussen authentieke democratie en sluipende desintegratie. We dienen ons te verenigen om zeker te stellen dat Europa de voor de hand liggende keuze maakt: authentieke democratie!

Op de vraag wat we willen en wanneer we het willen, antwoorden wij:

ONMIDDELLIJK: de volle transparantie bij het nemen van besluiten.

• De vergaderingen van de EU Raad, die van Ecofin, de Eurogroep,… moeten openbaar worden via live streaming
• De verslagen van de zittingen van de raad van bestuur van de Europese Centrale Bank dienen gepubliceerd te worden binnen een paar weken na afloop van de vergaderingen
• Alle documenten, die betrekking hebben op cruciale onderhandelingen (bijvoorbeeld over TTIP, over de ‘nood’-kredieten, over de status van Groot-Brittannië) en die handelen over alle facetten van de toekomst van de Europese burgers moeten op het internet komen
• Een verplicht register voor lobbyisten, dat de namen van hun klanten bevat, hun bezoldiging, en een lijst van vergaderingen met (al dan niet verkozen) Europese verantwoordelijken.

 

BINNEN TWAALF MAANDEN: de voortdurende economische crisis aanpakken door gebruik te maken van de bestaande instellingen en in het raam van de bestaande verdragen van de Europese Unie.

De crisis van Europa ontvouwt zich gelijktijdig op vijf gebieden:

• Staatsschulden
• Banken
• Ontoereikende investeringen
• Migratie
• Groeiende armoede.

Deze vijf gebieden worden tegenwoordig overgelaten aan nationale regeringen, die niet tot handelen in staat zijn. DiEM25 zal gedetailleerde politieke voorstellen doen om alle vijf die gebieden te europeaniseren, terwijl tegelijkertijd de willekeurige macht van Brussel wordt ingeperkt en macht wordt teruggegeven aan de nationale Parlementen, regionale raden, gemeenteraden en aan basisgemeenschappen. De politieke voorstellen zullen tot doel hebben de bestaande instellingen een nieuw leven te geven (door een creatieve herinterpretatie van de bestaande verdragen en charters) om de crisissen van de openbare schuld, van de banken, van ontoereikende investeringen en groeiende armoede te stabiliseren.

 

BINNEN DE TWEE JAAR: Een Grondwetgevende Vergadering

Het volk van Europa heeft het recht om zich met de toekomst van de Unie in te laten, en de plicht Europa (tegen 2025) tot een vol ontwikkelde democratie met een soeverein Parlement te maken, dat het nationale zelfbeschikkingsrecht respecteert en de macht deelt met de nationale Parlementen, regionale vergaderingen en de gemeenteraden. Hiertoe dient een Vergadering van Afgevaardigden te worden bijeengeroepen. DIEM25 zal streven naar een Grondwetgevende Vergadering bestaande uit vertegenwoordigers, die verkozen zijn op transnationale lijsten. Wanneer de universiteiten vandaag een beroep doen op Brussel voor financiering van wetenschappelijk onderzoek moeten zij allianties vormen, die de landsgrenzen overstijgen. Op dezelfde wijze vereist een verkiezing voor de Grondwetgevende Vergadering lijsten, waarop kandidaten staan uit een meerderheid van Europese landen. De Grondwetgevende Vergadering die daaruit voortkomt zal gemachtigd zijn over een toekomstige democratische Grondwet te beslissen, die binnen de tien jaar alle bestaande Europese verdragen zal vervangen.

 

TEGEN 2025: VAN KRACHT WORDEN VAN DE BESLUITEN VAN DE GRONDWETGEVENDE VERGADERING

 

Wie zal de verandering brengen?

 

Wij, de volkeren van Europa, hebben de plicht om de controle over ons Europa terug te nemen van ’technocraten’ die geen rekenschap verschuldigd zijn, van hun medeplichtige politici en van obscure instellingen.

Wij komen uit alle delen van het continent en zijn verenigd door verschillende culturen, talen, tongval, partijpolitieke affiliaties, ideologieën, huidskleur, genderidentiteiten, geloofsovertuigingen en verschillende opvattingen over wat een goede maatschappij is.

Wij stichten DiEM25 met de bedoeling over te gaan van het Europa van “Wij de regeringen” en “Wij, de technocraten” naar het Europa van “Wij, de volkeren van Europa”.

Onze vier beginselen luiden:

• Geen Europees volk kan vrij zijn zolang de democratie van een ander volk wordt geschonden
• Geen Europees volk kan in waardigheid leven zolang die aan een ander wordt ontzegd
• Geen Europees volk kan op welstand hopen zolang een ander volk in permanente insolventie en economische depressie wordt gestort
• Geen Europees volk kan economische groei kennen zonder toegang tot basisgoederen voor haar zwakste burgers, zonder ecologisch evenwicht en zonder de vaste wil om vrij te worden van fossiele brandstof in een wereld, die haar gewoonten verandert, maar niet het klimaat van de planeet.

 

Wij sluiten aan bij een grootse traditie van Europeanen die eeuwenlang strijd hebben gevoerd tegen de vermeende ‘wijsheid’ dat democratie een luxe is en dat de zwakken hun lijden maar te ondergaan hebben.

Met ons hart, ons verstand en onze wil gericht op deze inzet en vastbesloten het verschil te maken, verklaren wij :

 

Ons engagement

Wij roepen onze Europese broeders en zusters op zich onverwijld aan te sluiten om met ons de beweging te vormen die wij DiEM25 noemen om:

• Samen te strijden tegen een Europese gevestigde orde en haar diep misprijzen voor de democratie, samen de Europese Unie te democratiseren
• Komaf te maken met het herleiden van alle politieke verhoudingen tot machtsverhoudingen, die als louter technische besluiten worden voorgesteld
• De EU-bureaucratie te onderwerpen aan de soevereine wil van de volkeren van Europa
• De gebruikelijke overheersing van de ondernemersmacht over de wil van de burgers te ontmantelen
• De regels die gelden in de eenheidsmarkt en voor de gemeenschappelijke munt opnieuw tot onderwerp van politiek te maken.

Wij zijn van mening dat het model van nationale partijen, die oppervlakkige allianties aangaan in het Europees Parlement achterhaald is. De strijd voor een democratie van onderuit (op plaatselijk, regionaal of nationaal vlak) is een noodzaak, maar kan niet volstaan als die gevoerd wordt zonder internationalistische strategie gericht op een pan-Europese coalitie voor de democratisering van Europa. De Europese democraten moeten eerst samenkomen, een gemeenschappelijke agenda opstellen en dan wegen vinden om die te verbinden met de plaatselijke gemeenschappen en met het regionale en nationale niveau.

 

Ons gemeenschappelijk doel, het democratiseren van Europa, is verweven met de wens zelfbestuur (economisch, politiek en sociaal) te bevorderen op plaatselijk, gemeentelijk, regionaal en nationaal niveau, om de coulissen van de macht open te gooien voor de openbaarheid, om een hand uit te steken naar de sociale en burgerbewegingen, en alle bestuursniveaus te bevrijden van de macht van de bureaucratie en de bedrijven.

Wij geloven in een Europa van de Rede, de Vrijheid, de Verdraagzaamheid en de Verbeelding, gesteund op een alomvattende Transparantie, ware Solidariteit en echte Democratie.

Wij willen:

• Een Democratisch Europa, waarin alle politiek gezag voortkomt uit de soevereine volkeren van Europa
• Een Transparant Europa waar alle besluitvormingsprocessen plaatsvinden onder controle van de burgers
• Een Verenigd Europa, waar de burgers binnen een land net zoveel gemeenschappelijk hebben als met de burgers van andere landen
• Een Realistisch Europa dat zich radicale, maar toch haalbare democratische hervormingen tot taak stelt
• Een Gedecentraliseerd Europa, dat de centrale macht aanwendt om democratie op de werkplaats, in grote en kleine steden, in regio’s en landen zo groot mogelijk te maken
• Een Pluralistisch Europa van verschillende regio’s, etnische groepen, geloofsovertuigingen, naties, talen en culturen
• Een Egalitair Europa, dat verscheidenheid hoog in het vaandel draagt en een einde stelt aan discriminatie op grond van gender, huidskleur, sociale klasse of seksuele oriëntatie
• Een Cultureel Europa, dat put uit de culturele diversiteit van zijn volkeren en zich niet alleen om zijn onschatbaar erfgoed bekommert, maar ook het werk van dissidente kunstenaars, musici, schrijvers en dichters op het voorplan stelt
• Een Sociaal Europa dat erkent dat vrijheid niet alleen het vrij zijn van bemoeienis veronderstelt, maar ook het voorhanden zijn van de basisgoederen, zodat elkeen vrij is van ontbering en uitbuiting
• Een Productief Europa, dat zijn investeringen richt op een gedeelde en groene welstand
• Een Duurzaam Europa, dat de leefbare grenzen van de planeet eerbiedigt door zijn impact op het milieu zo miniem mogelijk te maken en zoveel mogelijk fossiele brandstof in de aarde te laten
• Een Ecologisch Europa, dat zich inzet voor een daadwerkelijk wereldwijde groene transitie
• Een Creatief Europa, dat de vernieuwende kracht van de verbeelding van zijn burgers vrijmaakt
• Een Technologisch Europa, dat nieuwe technologie ten dienste van de solidariteit tussen de burgers voortbrengt
• Een Historisch bewust Europa, dat naar een stralende toekomst streeft zonder haar verleden te verbergen
• Een Internationalistisch Europa, dat niet-Europeanen niet als middel, maar als doel op zich behandelt
• Een Vreedzaam Europa dat de spanningen aan zijn Oostelijke en Mediterrane grenzen afbouwt en als bolwerk opereert tegen de sirenezang van het militarisme en expansionisme
• Een Open Europa, dat aandacht heeft voor ideeën, mensen en inspiratie uit de ganse wereld, en dat hekken en grenzen als tekens van zwakheid beschouwt, die onveiligheid verbreiden in de naam van veiligheid
• Een Bevrijd Europa waar voorrechten, vooroordelen, ontbering en de dreiging van geweld verdwijnen, zodat Europeanen geboren worden in minder stereotype rollen, kunnen genieten van gelijke kansen om hun potentieel te ontwikkelen en vrij zijn om hun partners te kiezen in het leven, het werk en de maatschappij.

 

Carpe DiEM25

www.diem25.org