1. Verkiezingen doen er toe. Of althans kunnen er toe doen. De electorale arena is niet het makkelijkste of meest gunstige strijdterrein voor links. Integendeel. Door hun macht in de staat en hun greep op de massamedia hebben de heersende machten een enorm voordeel. In Groot-Brittannië is de afgelopen tijd een ongekende lastercampagne gevoerd tegen Jeremy Corbyn. Hij is uitgemaakt voor antisemiet, jihadistenvriend, ultralinks warhoofd, hij zou volstrekt ongeschikt zijn om de verkiezingen te winnen en door hem zou Labour ten gronde gaan. Ook in de Nederlandse ‘kwaliteitspers’ werden deze geluiden vaak klakkeloos overgenomen.

Ondanks deze campagne van rechts, inclusief de rechtervleugel van de Labour Partij, boekte Corbyn een ongekend resultaat en er kan geen twijfel over bestaan dat hij bij een ‘normale’, ‘objectieve’ bejegening door de massamedia een ruime voorsprong had behaald.

Met het resultaat van Labour – dat door de media die in hun eigen campagne waren gaan geloven  als volstrekt onverwachts wordt omschreven – heeft Corbyn de Conservatieven in grote problemen gebracht. Door de goede score van Labour is de politieke situatie in Groot-Brittannië fundamenteel veranderd en zijn er nieuwe perspectieven voor links en de sociale bewegingen.

2. De ‘ontevredenen’ zijn ook door links te mobiliseren. Bij de vorige parlementsverkiezingen stemden ongeveer vier miljoen Britten op  de UKIP van  Nigel Farage, een partij die wat betreft racisme en vreemdelingenhaat, populisme en demagogie niet onderdoet voor Wilders’ PVV. Na het Brexit-referendum en het opstappen van Farage is de UKIP in elkaar gestort. Ondertussen is de Conservatieve Partij onder Theresa May verder naar rechts opgeschoven en heeft niet alleen veel inhoudelijke punten van de UKIP, maar ook de toon en stijl van die partij overgenomen.
Velen – waaronder zonder twijfel ook May zelf – verwachtten dat de Tories daarmee ook heel veel UKIP-stemmers binnen zouden kunnen harken. Uit de uitslag blijkt het tegendeel.

Heel veel van de voormalige UKIP-stemmers – en volgens sommige waarnemers zelfs de overgrote meerderheid daarvan – hebben nu op Labour gestemd. Een Labour dat onder Corbyn linkser en radicaler is geworden dan welke sociaaldemocratische partij in Europa dan ook.  Een Labour met een programma van hernationalisering van het spoor, de post, de water- en energievoorziening, hogere belastingen voor de rijken, een einde aan nul-urencontracten, een minimumloon van tien pond, jaarlijkse investeringen van zes miljard in de gezondheidszorg, loon voor stagiaires, kleinere klassen, het isoleren van vier miljoen woningen en vele andere progressieve maatregelen.

De beweging van (een groot deel van) de UKIP-kiezers naar Labour maakt eens te meer duidelijk dat deze ‘ontevredenen’ of deze ‘verliezers van de globalisering’, zoals ze nogal eens denigrerend worden aangeduid, niet perse racisten of rechtsradicalen zijn, maar vooral mensen die de gevolgen van de neoliberale politiek zat zijn en op zoek zijn naar een radicaal alternatief daarvoor. En in tegenstelling tot de sociaaldemocraten op het continent wist Labour onder Corbyn ze dat perspectief te bieden.

3. Jongeren zijn niet a- maar uiterst politiek. Het is een steeds herhaald mantra: jongeren zijn apolitiek, ze zijn niet in politiek geïnteresseerd. Het tegendeel is waar. Jongeren zijn inderdaad nauwelijks geïnteresseerd in de vraag of aan het neoliberale recept een klein snufje zout of een schepje suiker, of wellicht een weinig peper moet worden toegevoegd. Ze houden zich niet bezig met de vraag welke van de neoliberale partijen in welke combinatie op het pluche moet gaan zitten. Maar jongeren zijn zeer geïnteresseerd in de vraag hoe een klimaatramp voorkomen kan worden, hoe er een einde kan komen aan de gruwelijke oorlogen in het Midden-Oosten, aan het massagraf in de Middellandse Zee en aan de honger in Afrika. Kortom, aan al die problemen die door de neoliberalen van verschillende snit alleen maar verergerd worden. Ze uiten hun betrokkenheid op allerlei manieren, maar alleen in een partijpolitiek kader als die politieke partij hen en hun idealen ook iets te bieden heeft.

En dat was het geval bij de campagne van Bernie Sanders in de VS en nu bij die van Jeremy Corbyn. De opkomst onder jongeren was met 72% ongekend hoog en de goede score van Labour is in belangrijke mate aan de jongerenstem te danken. Sinds de verkiezing van Corbyn als politiek leider is het ledental van Labour bijna verdubbeld tot een half miljoen leden en die vooral jonge leden hebben een ongekend actieve en dynamische verkiezingscampagne gevoerd. ‘Er is een nieuwe generatie op het toneel verschenen die openstaat voor het radicale alternatief dat Labour naar voren brengt’, schreef Alan Davies in zijn nabeschouwing van de verkiezingen. Die nieuwe generatie kan de komende tijd nog voor verrassingen zorgen.

Het zou mooi zijn als links elders in Europa deze lessen van Corbyn ter harte neemt.

Dit artikel van onze redacteur Willem Bos verscheen eerder als commentaar op konfrontatie. en op Grenzeloos.