31 oktober 2014 – De laatste uren als vrijhandelscommissaris zijn geslagen voor Karel De Gucht, vanaf morgen neemt Cecilia Malmström over. De Gucht, die er naar eigen zeggen een kick van kreeg om “in de cockpit van de wereldpolitiek” te zitten, heeft bij het verlaten van zijn cockpit nog enkele diepe inzichten wereldkundig gemaakt. De onderhandelingen met de USA voor het afsluiten van het vrijhandels- en investeringsakkoord  TTIP dreigen stuk te lopen indien er geen stevige garanties voor de investeerders in opgenomen worden, aldus De Gucht. Zoals in steeds bredere kringen bekend, bevat TTIP een regeling waardoor multinationals een overheid tot zware boetes kan laten veroordelen wanneer wetgeving de winstvooruitzichten zou kunnen hinderen. De klacht wordt bovendien niet door een reguliere rechtbank behandeld, maar door een private arbitragecommissie. Deze procedure is bekend als ISDS (Investor-State Dispute Settlement), en heeft in andere vrijhandelsverdragen reeds voor heel wat perverse klachten gezorgd. Maar volgens De Gucht zou het schrappen van ISDS het risico inhouden dat de USA de onderhandelingen niet willen voortzetten, aldus Bloomberg.

Als het De Gucht erom te doen was de Europeanen schrik aan te jagen, zou hij de verkeerde kaart trekken, want het verzet tegen een deregulerend verdrag als TTIP neemt nog elke dag toe; een mislukking van TTIP zou een klinkende overwinning betekenen voor de vele activisten die er zich sinds jaren tegen verzetten. Maar De Gucht mikt op het deel van de Europese elites dat niet langer bereid is de publieke opinie te trotseren met het doordrukken van ISDS [1]. De nieuwe commissievoorzitter Jean-Claude Juncker bijvoorbeeld zei tijdens zijn promotiecampagne dat hij tegen ISDS was; dat standpunt wordt momenteel niet meer zo heet opgediend als enkele maanden geleden. De Guchts opvolgster Malmström gewaagde tijdens haar hoorzitting van een mogelijk “nieuw systeem dat tegemoetkomt aan iedereens wensen”. En Juncker speelde de hete aardappel door naar zijn ‘supercommissaris’, de Nederlander Frans Timmermans: “There will be no investor-to-state dispute clause in TTIP if Frans does not agree with it too”, aldus Juncker. Juncker legt het lot van ISDS in de handen van “Frans”, en daarmee in zekere zin van de Europese sociaal-democraten, waarvan Frans een bezadigd exponent is.  En zo heeft De Gucht het ook meteen geïnterpreteerd: “Junckers statement betekent dat Frans Timmermans de opdracht krijgt de Europese socialisten te overtuigen”.

De Gucht doet de Europese sociaal-democratie eigenlijk te veel eer aan als hij het verzet tegen “zijn” akkoord in die hoek situeert. “Wij stonden aan de wieg van TTIP, en willen er niet de lijkdragers van worden”, aldus één van hun europarlementsleden.

TTIP wordt in het komende jaar de inzet van een belangrijke strijd. Het is aan ons om alles te doen om die strijd te winnen ! (hm)

[1] Zie Ander Europa, Nieuws van het vrijhandelsfront.