door Gerrit Zeilemaker
27 november 2018

Frankrijk wordt de afgelopen twee weken opgefrist door een spontaan protest tegen verhoging van de dieselprijzen. Honderdduizenden demonstreren in gele hesjes over snelwegen, blokkeren rotondes en proberen in Parijs vechtend met de oproerpolitie het Elysée te bereiken. De verhoging van de dieselprijs is de druppel die de emmer van de sociale onrust doet overlopen. De steun voor de Macron neemt snel af en is met 26% zelfs gezakt onder de zijn impopulaire voorganger Hollande.

Macron is op tijd als minister uit de socialistische regering van Hollande gestapt om met zijn beweging ‘En Marche’ aan de verkiezingen deel te nemen. In een haast hysterische campagne, rijkelijk gesteund door vrijwel alle mainstream media, waarin hij zelfs met JFK vergeleken werd, haalde hij het presidentschap binnen. Maar van een overweldigende overwinning kan niet gesproken worden. In de eerste ronde van de verkiezingen haalde En Marche 6,4 miljoen van de 47,6 miljoen stemmen zo’n 13,4%, maar omdat het Franse verkiezingssysteem de winnaar vooral beloond haalde ze 308 van de 577 zetels

Macron werd als bankier bij de Rothschild Bank miljonair dank zij het commissieloon voor een bedrijfsaankoop voor Nestlé. Hij is ‘indrukwekkend’, vertelde zijn mentor en intellectuele goeroe Jacques Attali, hij kon het met iedereen goed vinden. Alain Minc, nog een expert op het gebied van alles, zei het ooit zo: Macron is slim, maar bovenal is hij een goede bankier omdat hij ‘charmant’ is – een noodzakelijke eigenschap voor ‘het beroep van een hoer’ (un métier de pute). Macron staat bekend om wijsheden als: “Wat Frankrijk nodig heeft, zijn meer jonge mensen die miljardair willen worden.” Of: “Wie geeft er om programma’s? Het gaat om visie.” ¹

Het autoritaire en neoliberale karakter van de regering van Macron werd al snel duidelijk. Niet alleen verliet onlangs de minister van milieu uit protest zijn regering, de minister van sport kreeg problemen met de belastingdienst en ook een onderminister stapte op. Bovendien bleek een veiligheidsagent van Macron, zich voordoend als politieagent, graag demonstranten te trappen. Tijdens de herdenking van de Eerste Wereldoorlog sprak Macron over eerherstel voor generaal Pétain, die in de Tweede Wereldoorlog met de Duitsers samenwerkte en ze hielp de Franse joden op te pakken. Over dat laatste en de Vichy -regering werd natuurlijk niet gesproken. ²

Natuurlijk streefde de regering naar flexibilisering van de arbeidsmarkt, vermindering van de sociale uitgaven en verhoging van belastingen voor het volk, de rijken kregen natuurlijk verlichting van de vermogensbelasting. In Frankrijk wordt Macron allang aangeduid als ‘Zonnekoning’ of ‘President voor de Rijken’. Macron ziet dat anders en noemt zijn onderdanen ‘onhandelbare Galliërs’. ³  En natuurlijk moet er geprivatiseerd worden. De privatisering van de spoorwegen leverde een half jaar geleden massale stakingen op. Er wordt verteld dat spoorwegmensen uit solidariteit de gele hesjes gratis met de trein laten reizen.

Meer instemming geniet Macron in het buitenland met zijn voorstellen voor meer Europa met eigen belastingen, eigen leger en meer macht. Hij wordt gevierd als liberaal alternatief tussen Trump en Merkel. Vanzelfsprekend waarschuwt ook Macron tegen ‘nepnieuws’ en dan komt het goed uit dat het Franse parlement net een wet heeft aangenomen tegen nepnieuws tijdens verkiezingen. Kandidaten kunnen in de drie maanden voor de verkiezingen een kortgeding aangaan om de rechter te vragen nepnieuws op internet laten verbieden. Tegenstanders spreken van censuur. ⁴

Het koppige verzet van de ‘onhandelbare Galliërs’ vindt plaats in een economie waarvan de groei sinds 2000 dalende is en die sinds 2009 nauwelijks meer boven de één procent uitkomt. De winstvoet is na een neoliberale opleving gedaald onder de groeivoet van de crisisjaren 1979/1983 en als gevolg daarvan zijn de investeringen laag. De werkloosheid is 9,4% en voor jeugd 22,3%. De verschillen in Frankrijk zijn groot; op het platteland is de werkloosheid een stuk groter. Onder de werklozen is langdurige werkloosheid hoog: 44%. ⁵

Het neoliberalisme is een wanhopige poging van het kapitaal om de winstvoet te herstellen door de kosten van arbeid met een flexibele arbeidsmarkt en met bezuinigingen op sociale voorzieningen te drukken. De verhoging van de dieselprijs is daar een onderdeel van.

De verhoging van de dieselprijs wordt verkleed als groene politiek. De verhoging zou het autorijden afremmen en daarom goed voor het milieu zijn. Hoe dat te rijmen valt met het ondersteunen van de auto-industrie en de afbraak van 9.000 km spoorwegen is onderwerp voor een ander artikel.

Een parlementariër van En Marche zei in het dagblad Le Monde: “Achteraf was het niet zo handig om als eerste maatregel de vermogensbelasting af te schaffen.” Ik vind dit komisch, omdat het zo ongelofelijk stom is en bewijst hoe wereldvreemd deze neoliberale politici zijn.

Wordt vervolgd.

1. https://www.counterpunch.org/2017/03/31/big-stakes-in-the-french-presidential-election-governance-versus-the-people/
2. https://www.ad.nl/buitenland/ruzie-om-collaborerende-oorlogsheld-petain-ettert-voort-in-frankrijk~a69abde5/
3. https://www.srf.ch/news/international/franzosen-veraergert-macron-legt-sich-mit-widerspenstigen-galliern-an
4. https://www.heise.de/newsticker/meldung/Frankreich-Abgeordnete-beschliessen-Gesetz-gegen-Fake-News-4227977.html 
5. https://thenextrecession.wordpress.com/2017/02/01/france-penned-in/ http://www.oecd.org/economy/surveys/France-2017-OECD-economic-survey-towards-more-inclusive-growth-and-employment.pdf