25 mei 2021
door Herman Michiel

Een half jaar geleden verscheen hier al eens een artikel onder de titel ‘Coronamiljardairs’, een woord dat je voorlopig niet in het woordenboek vindt, maar daarom niet minder reëel is. De bron was toen de Zwitserse investeringsbank UBS, en het accountants- en belastingadviseurbedrijf PricewaterhouseCoopers (PwC). Vandaag kunnen we een nieuw hoofdstuk aan dit obscene verhaal toevoegen, ditmaal gebaseerd op gegevens van Oxfam-America. In een persbericht van 20 mei gaat het over “Covid vaccins die negen nieuwe miljardairs creëerden met een gezamenlijk fortuin groter dan wat nodig is om de armste landen van vaccins te voorzien”.

Hieruit leren we dat “ten minste negen nieuwe miljardairs werden gecreëerd sinds het begin van de COVID-pandemie, dankzij de buitensporige winsten die farmaceutische bedrijven met monopolies op COVID-vaccins maken”. Bovendien hebben “acht bestaande miljardairs – die uitgebreide portefeuilles hebben in de COVID-19 vaccin-bedrijven – hun gecombineerde rijkdom zien stijgen met 32,2 miljard dollar, genoeg om iedereen in India volledig in te enten.”

Een woordvoerster van Oxfam zei:

“Deze miljardairs zijn het menselijke gezicht van de enorme winsten die veel farmaceutische bedrijven maken met het monopolie dat zij op deze vaccins hebben. Deze vaccins zijn gefinancierd met overheidsgeld en zouden in de eerste plaats een mondiaal openbaar goed moeten zijn, niet een particuliere winstmogelijkheid. We moeten dringend een einde maken aan deze monopolies, zodat we de productie van vaccins kunnen opvoeren, de prijzen kunnen drukken en de wereld kunnen vaccineren.”

Wat de negen nieuwe miljardairs betreft, ze hebben samen een nettovermogen van $19,3 miljard, meer dan genoeg om alle mensen in lage-inkomenslanden volledig te vaccineren. Intussen hebben deze landen slechts 0,2% van de mondiale voorraad vaccins ontvangen, vanwege het enorme tekort aan beschikbare doses, ondanks het feit dat zij 10% van de wereldbevolking herbergen. Bovenaan de lijst van nieuwe miljardairs die hebben geprofiteerd van het succes van de COVID-vaccins staan de CEO’s van Moderna en BioNTech, elk met een vermogen van meer dan 4 miljard dollar of meer. Op de lijst staan ook twee van de oprichters van Moderna en de voorzitter van het bedrijf, en de CEO van een bedrijf met een deal om het Moderna-vaccin te produceren en te verpakken. Dit ondanks het feit dat het overgrote deel van de financiering van het Moderna-vaccin werd betaald door de belastingbetaler. De laatste drie nieuwe vaccinmiljardairs zijn allen medeoprichters van het Chinese vaccinbedrijf CanSino Biologics.

Het is alleszins niet op de Europese Unie dat het armste deel van de wereldbevolking moet rekenen om uit de ellende te geraken. In een bijtend opiniestuk hekelt Rosa Pavanelli de hypocrisie van de EU-leiders, die het op hun recente top in Porto hadden over “de Europese eenheid en solidariteit in de strijd tegen de Covid-19 pandemie”. Pavanelli is de algemeen secretaris van Public Services International, de wereldvakbondsfederatie die miljoenen werknemers in de gezondheidszorg in Europa en de rest van de wereld vertegenwoordigt. “Het aanhoudende verzet van de EU tegen de opschorting van octrooien op Covid-19-vaccins en -voorraden getuigt echter van een verbijsterend gebrek aan solidariteit en doet dergelijke verklaringen op weinig meer dan gebakken lucht lijken. Veel campagnevoerders zien de EU nu als de grootste lobbyist van Big Pharma bij de G20”, aldus Pavanelli. Ze verwees naar de Indische verpleegsters van de United Nurses Association of India, die “woedend zijn dat de EU hun beste inspanningen ondermijnt en de crisis verergert door de winsten van de grote farmaceutische bedrijven voorop te blijven stellen”.

Nu zelfs de Amerikaanse president Biden zich voorstander toonde voor een tijdelijk opheffen van de vaccinpatenten lijkt de Europese Commissie zich schoorvoetend te bezinnen, maar er zal heel wat meer nodig zijn om niet langer door te gaan voor de gangmaker van Big Pharma en de winsten  van de private sector in het algemeen.

Hoe dicht die Commissie aanschuurt tegen de goeroes van het private gewin en hoe ver ze staat van de wereld van de solidariteit en het publiek belang blijkt ook nog duidelijk uit een artikel in Standaard Weekblad van 22 mei. In het voorbije jaar waren er over de coronacrisis niet minder dan twaalf contacten tussen de Europese Commissie en de Bill & Melinda Gates Foundation, maar voor Artsen Zonder Grenzen bleven de commissiedeuren gesloten. Welke boodschap de grote mensenvriend Bill Gates heeft voor Ursula von der Leyen lijdt weinig twijfel. Het was Gates die de Universiteit van Oxford van het plan afbracht om haar vaccin (nu geproduceerd door AstraZeneca ) zonder patentrechten vrij te geven. Welke argumenten had Gates? Heel eenvoudig, in 2020 alleen al had hij Oxford University 9 miljoen dollar geschonken… Als daar niet veel van in de media komt heeft dat eveneens een eenvoudige reden: de Gates Foundation opende ook de geldbeurs voor onder andere The Guardian, Le Monde, Financial Times, BBC, tot Al Jazeera toe. Ander Europa viel voorlopig buiten de prijzen.