“We verbinden er ons toe de arbeidsrechten van de Internationale Arbeidsorganisatie te ondersteunen, om hoge arbeidsnormen wettelijk te handhaven, om deze wetten afdwingbaar te maken en ze niet te ondermijnen omwille van een of ander commercieel voordeel“.
Aan het woord is eurocommissaris Cecilia Malmström, wanneer ze op 29 november 2016 europarlementsleden toespreekt over jobs en arbeidsrechten in vrijhandelsakkoorden zoals TTIP en CETA. Ook bij honderden andere gelegenheden stelde de Commissie haar vrijhandelsakkoorden  voor als de meest progressieve die de mensheid ooit gezien heeft; meer zelfs, via het vrijhandelsbeleid zou de EU haar superieure sociale normen overal ter wereld uitdragen.

Of veel mensen dit soort propaganda nog geloven is betwijfelbaar, maar onlangs raakte een en ander bekend waaruit zwart op wit blijkt dat de Commissie de leugen niet schuwt. Het gaat over CETA, het vrijhandelsakkoord met Canada. Volgens Stefan Körzell, bestuurslid van de Duitse vakbondkoepel DGB, was het de Europese Commissie, en niet de Canadese onderhandelingspartner, die tegenstribbelde om in CETA de kwestie van de arbeidsrechten afdwingbaar te maken. Fabio De Masi, Europarlementslid voor Die Linke, stelde de vraag aan de Canadese minister voor handel of dit klopt. In een brief antwoordt minister François-Philippe Champagne hierover:

“De regering van Canada zou het ermee eens geweest zijn om afdwingbare arbeidsnormen op te nemen in het hoofdstuk over Handel en Werkvoorwaarden van CETA, overeenkomstig de Canadese opvattingen over handel en arbeid. Maar de overeengekomen tekst is het resultaat van onderhandelingen waarbij de partijen overeenkwamen om het over de afdwingbaarheid te hebben en de bespreking ervan te hervatten eenmaal CETA in voege treedt.”

De Duitse onderzoeksjournalist Norbert Häring doet het relaas hierover in Handelsblatt van 12 mei. Op zijn blog geeft hij fijntjes het verschil in behandeling weer tussen kapitaal en arbeid. Wanneer een Canadees bedrijf in Europa, of een Europees in Canada, zich door een bepaalde wet benadeeld voelt in zijn winstvooruitzichten, kan het zijn beklag doen bij een speciale rechtbank met vriendelijke rechters, en eventueel een schadevergoeding bekomen die in de miljarden kan lopen. Maar veronderstel dat een Duits of Bulgaars bedrijf dat handel drijft met Canada een voordeel haalt uit het miskennen van het arbeidsrecht, door bijvoorbeeld vakbonden te hinderen of lonen te drukken. Dat benadeelt Canadese werknemers. Maar wat kunnen ze doen? Ze kunnen hun beklag doen bij de Canadese regering. Als deze zich de zaak aantrekt, kan ze het aankaarten bij de EU. In het geval de EU erop ingaat wordt een expertencomité  bijeengeroepen, dat  een niet bindend voorstel doet ter oplossing. De Europese Commissie hoeft hier geen gevolg aan te geven en kan beweren dat er voldoende druk wordt uitgeoefend door het publiek maken van het standpunt van de experten…

Twee maten, twee gewichten, maar één logica: bedrijfswinsten als hoogste Europese waarde. (hm)