Verklaring van Attac France (22 juli 2011)  over het nieuwe Europese ”reddingsplan”

De pyromanen verwelkomen het brandbeveiligingsplan van de eurozone

De top van de eurozone, bijeen op 21 juli in Brussel, heeft een zoveelste nieuw “reddingsplan” opgesteld voor Griekenland. Behalve het op korte termijn vrijmaken van nieuwe leningen voor Griekenland, bevat dit plan een belangrijke innovatie: men zal aan het Europees Stabiliteitsfonds (European Financial Stability Facility, EFSF)  de toelating kunnen geven om op de secundaire markt ⁽¹⁾ staatsobligaties te kopen van Griekenland, Ierland en Portugal. Om het klaar en duidelijk te zeggen: de staten, en dus de Europese belastingsbetalers, zullen mogen de banken en de investeringsfondsen ontdoen van deze als ‘rommel’ beschouwde waardepapieren, aangezien het er niet naar uitziet dat de debet-landen hun schulden op de vervaldata zullen kunnen terugbetalen.

De Europese Centrale Bank, die totnogtoe de enige was die de banken van deze dubieuze kredieten kon ontlasten, eiste dat de Europese Unie zou overnemen, en ze kreeg haar zin. Er is dus een nieuwe etappe ingezet in de socialisatie van de verliezen die de Europese banken theoretisch gezien hadden moeten op zich nemen, aangezien zij het waren die lichtzinnig leningen hadden toegestaan aan landen met al te zware schulden. In tegenstelling met 2008-2009 loopt deze socialisatie op de feiten vooruit, want nu ontlasten de staten de banken van verliezen zelfs voor ze geleden werden: de banken hebben de lessen getrokken uit de financiële crisis!

Het is juist dat het  Europees akkoord voorziet in een « vrijwillige bijdrage » van de privébanken, in de vorm van een vernieuwing van de leningen, een herschikking (verlenging van de terugbetalingstermijn) of een consolidatie. Maar de speculanten weten waarover het gaat: dergelijk selectief en overeengekomen schuldverzuim zal de banken niet veel kosten, met als gevolg dat hun aandelen donderdag [21 juli] spectaculair stegen in Parijs, Londen, Milaan, Frankfurt… Dat is de manier waarop de pyromanen het brandbeveiligingsplan van de eurozone verwelkomen.

Het akkoord betekent ook een zekere verlichting van de schuldenlast van de landen die door de financiële markten aangevallen worden, via een verlenging van de looptijd (tot minstens 15 jaar) en een vermindering met één punt (van 4,5%  naar 3,5%) van de intrestvoet die door het EFSF toegestaan werd aan Ierland, Portugal en Griekenland. Het betreft een ‘selectief schuldverzuim’ dat alleen aan de Europese belastingsbetalers iets zal kosten. De Europese leiders nemen dus akte van de mislukking van de harde lijn die erin bestond  landen in moeilijkheden te bestraffen met draconische leenvoorwaarden. Griekenland in het bijzonder was aan het verzinken in een crisis zonder uitweg, en men moest de shock-behandeling wel een beetje verlichten.

Nochtans herbevestigen de Europese staats- en regeringsleiders hun voornemen voor een onverkorte soberheid : ze roepen het Europees parlement op het Europlus-pact snel goed te keuren en eisen expliciet de « terugkeer van de begrotingstekorten onder de 3% van het BBP vanaf 2013 ». Dat impliceert een draconische beperking voor de staatsfinanciën overal in Europa, en meer bepaald in Frankrijk, waar het deficit nog steeds boven de 6% uitgaat.

De top van de eurozone heeft dus de politieke keuze van de Europese leiders herbevestigd : de Europese belastingbetalers en volkeren laten opdraaien voor de crisis via het EFSF en de extreme-soberheidsplannen. Wij eisen daarentegen dat er een einde wordt gesteld aan het diktat van de banken en de financiële markten. Een echte oplossing voor de eurocrisis vereist het stopzetten van de soberheidsplannen, de gedeeltelijke kwijtschelding van de schulden, belastingshervormingen die komaf maken met de cadeaus die sinds twintig jaar aan bedrijven en rijken uitgedeeld worden, de mogelijkheid voor de Europese Centrale Bank om direct te lenen aan de lidstaten en een strikte regulering van de financiële markten, die ook financieel moeten bijdragen.

Attac-Frankrijk stelt aan alle sociale krachten voor een voorbeeld te nemen aan de initiatieven van de “indignados” ⁽²⁾ om de democratie op de agenda te zetten. Wij willen samen beslissen over Europa, over ons leven. Attac stelt aldus de oprichting voor van een burgercomité voor de doorlichting van de openbare schuld, om de oorsprong van die schuld ter discussie te stellen, om alternatieven voor de soberheidspolitiek uit te werken, om na te gaan wie moet betalen voor deze schulden en in welke mate het legitieme schulden betreft. Wij weigeren het afwentelen van de schulden van banken en investeringsfondsen op de samenleving; het zijn hun aandeelhouders die de volledige kost moeten dragen van noodzakelijke herschikkingen en annulaties van de openbare schuld in Europa.

Attac France,
Parijs,  22 juli 2011

—————————————————————————————————————————————-

(1)   Secundaire markt, waarop privébanken obligaties (staatschuldpapieren) verkopen. De privébanken lenen goedkoop van de Europese Centrale Bank (ECB), kopen daarmee obligaties waar staten hoge rentes voor betalen, en … verkopen de risicopapieren aan het EFSF.   [Noot van de vertaler]

(2)    ‘indignados’  (‘beweging van de 15^e mei’): massale  protestbeweging ontstaan in Spanje, voor meer democratie en tegen de soberheidspolitiek. [Noot van de vertaler]

[vertaling hm]