13 februari 2015 – De S&D parlementsfractie (Europese Socialisten en Democraten) publiceerde op 9 februari een ‘orientation paper’ met de titel Preventing a new Eurozone crisis: Towards a New Deal for Greece and the EMU. Niettegenstaande de zeer betwijfelbare openingszin dat “het Grieks volk het beleid verwerpt waartegen de Europese Socialisten en Democraten sinds jaren gevochten hebben“, zijn er ook een aantal correcte vaststellingen, zoals “Griekenland moet herstellen van vijf jaar soberheidsbeleid“; er wordt daarbij verwezen naar de abrupte besparingen, loonsverminderingen, massale werkloosheid en armoede. Het Troikaprogramma moet vervangen worden door een “hervormings- en reconstructieplan”, aanvaardbaar voor het Griekse volk en de rest van Europa, onderhandeld tussen de Griekse regering, de Europese Commissie en Raad, onder supervisie van het Parlement. De recente beslissing van de Europese Centrale Bank (ECB) om de liquiditeitskraan voor Griekenland reeds gedeeltelijk dicht te draaien wordt niet veroordeeld, maar de ECB zou tijdens de onderhandelingsfase voor het nieuwe plan wel het nodige moeten doen. Daarna zou Grieks staatspapier als onderpand voor ECB-tussenkomst kunnen dienen “afhankelijk van de opvolging van het hervormings- en reconstructieplan”.
Sommige voorstellen gaan een stuk in de richting te gaan van die van SYRIZA: maatregelen tegen corruptie en belastingsontwijking, ontwikkeling van openbare diensten, gezondheidszorg voor iedereen. Er is geen steun voor een gedeeltelijke schuldkwijtschelding, maar over het terugbetalingsschema moet kunnen onderhandeld worden.
Al bij al is de sociaaldemocratische New Deal for Greece erg bescheiden, maar dat is eigenlijk nog het kleinste bezwaar. Een orientation paper is één zaak, belangrijker is wat men in de praktijk doet. Nu beschikken sociaaldemocraten in Europa wel over een aanzienlijk politiek gewicht. Acht van de 28 commissarissen zijn S&D (waaronder supercommissaris Timmermans), de voorzitter (Martin Schulz) en meer dan een kwart van de leden van het Europees Parlement zijn S&D, de voorzitter van de Eurogroep (Jeroen Dijsselbloem) is S&D, de Duitse regering is een coalitie met S&D, Hollande en Renzi zijn S&D … De voorbije dagen heeft iedereen echter kunnen vaststellen dat vanuit deze hoge posities geen enkele hand werd gereikt naar de Griekse regering. Dijsselbloem en Schulz ontpopten zich zelfs als de spreekbuizen van de onbuigbare Duitse minister van financiën Schäuble. Als klap op de vuurpijl saboteerde Schulz dan nog de door Groenen en Verenigd Linksen gevraagde onderzoekscommissie naar de belastingsconstructies in Europa, nochtans een affaire die in miljarden niet moet onderdoen voor de Griekse schuld.
In die omstandigheden zal een orientation paper meer of minder niets bijdragen aan de geloofwaardigheid. (hm)