7 december 2014 – Het is pas sinds enkele weken dat ik de Engelse uitdrukking to circle the waggons leerde kennen. Men zou het kunnen vertalen als “een egelstelling innemen”, een tactiek opgevoerd in sommige westerns, waarin belaagde kolonisten hun koetsen in een defensieve cirkel opstelden.

Aan deze uitdrukking moest ik denken bij de recente ontwikkelingen in het Europees Parlement rond de LuxLeaks-affaire [1]. We vermeldden reeds de mislukte poging van de linkse fractie (GUE) om de nodige handtekeningen te verzamelen voor een motie van wantrouwen tegen de Commissie Juncker. Het voorstel van de Europese Groenen om een onderzoekscommissie in het leven te roepen leek meer kans te hebben. Daarvoor zijn de handtekeningen van een kwart van de europarlementariërs vereist, 188 dus. Het groen voorstel kan op de steun van de linkse GUE rekenen (52 leden, de Groenen zelf hebben er 50) , en zelfs Verhofstadt – aanvoerder van de liberale ALDE met 67 leden- beweerde voorstander te zijn van een grondig parlementair onderzoek. Maar, zoals Vlaams europarlementslid Bart Staes meldt op zijn website, levert Verhofstadt veel geblaat maar weinig wol (zie ook een MO*-artikel daarover) . In plaats van een onderzoekscommissie met uitgebreide onderzoeksmogelijkheden, wil ALDE zich beperken tot twee rapporten door de parlementscommissie Economische en Monetaire Zaken. De christendemocratische fractie EVP waartoe Juncker zelf behoort zal natuurlijk ook geen steun verlenen aan het groene voorstel voor een onderzoekscommissie. Of de onderzoekscommissie het haalt is dus zeer twijfelachtig.

Eigenlijk hangt alles af van de sociaaldemocraten, de S&D-fractie met 191 leden. Ze hebben groen licht gegeven voor de Commissie Juncker, maar zouden er ‘kritisch’ bij blijven. Veel moet men zich daar blijkbaar niet bij voorstellen: de leiding van S&D heeft, net zoals EVP en ALDE, opdracht gegeven aan de fracties om het voorstel voor een onderzoekscommissie niet te steunen. De fractieleider van S&D, Gianni Pittella, zei “sterk gekant te zijn tegen een onderzoekscommissie”, want die zou een te beperkte opdracht hebben … Er moeten echter ook andere overwegingen spelen. Kathleen Van Brempt, de enige Vlaamse sociaaldemocrate (sp.a)  in het Europees Parlement, zou eigenlijk moeten gelauwerd worden voor haar spitsvondigheid: “Ik wil Juncker afrekenen op de toekomst, niet op het verleden“, zei ze . Een andere uitspraak  van haar verraadt misschien meer van de drijfveren: “Zo’n onderzoekscommissie is erg mediageniek. Ik kan me al voorstellen dat Philippe Lamberts [mede-voorzitter van de fractie van de Europese Groenen] vaak op tv komt omdat de format van de onderzoekscommissie toelaat om mensen te namen en shamen. Maar in dat soort vertoning heb ik niet zoveel zin“. Dergelijke uitspraken versterken de twijfels rond sp.a-voorzitter Bruno Tobbacks oproep aan Groen om “samen oppositie te voeren om de bekommernissen van de mensen te blijven vertolken”. De zaak zorgt ook elders voor wat verwarring bij de Europese sociaaldemocraten. Van Brempts Franstalige Belgische collega’s van de Waalse PS (Marie Arena, Marc Tarabella en Hughes Bayet) zijn wel voor het groene  voorstel. Ook in de Franse PS is er enige dissidentie.

Hoe dan ook, de indruk wordt eens te meer versterkt dat de ’trojka’ EVP-S&D-ALDE haar koetsen in een stevige cirkelformatie opstelt om vooral te vermijden dat elementaire sociale en democratische maatregelen zouden doorgang kunnen vinden . (hm)

[1] Zie ons eerder bericht Luxleaks: niet alleen Juncker, maar de EU moet aftreden!  Het magazine MO* dat hielp bij het analyseren van de LuxLeaks-documenten bracht al haar bijdragen uit in een downloadbare bloemlezing.