Verklaring van ATTAC-Frankrijk
23 december 2011
Op 21 december heeft de Europese Centrale Bank (ECB) de grootste lening uit haar geschiedenis toegestaan aan de banken. In totaal hebben 523 banken bij de ECB voor bijna € 500 miljard geleend op drie jaar tegen een rentevoet van omstreeks 1%. Dit is een buitengewone steunoperatie vanwege de ECB, officieel gerechtvaardigd door de noodzaak om de banken te helpen bij de nakende vervaldata van hun schuldaflossingen.
Op het eerste zicht speelt de ECB haar normale rol van ‘kredietgever in laatste instantie’ wanneer ze de banken herfinanciert op het ogenblik van een ernstige bankencrisis, te vergelijken met die van 2008. Maar wat er onaanvaardbaar is, is dat de autoriteiten eens te meer de banken te hulp snellen zonder enige tegenprestatie van hun kant! Wanneer de ECB tussenkomt in Griekenland of Portugal, samen met de Europese Commissie en het IMF, dan worden aanzienlijke tegenprestaties geëist: om te “boeten” voor een zogezegde laksheid in de openbare uitgaven, moeten regeringen stringente aanpassingsprogramma’s op touw zetten. Maar als banken moeten “gered” worden, staat men onmiddellijk met geschenken klaar!
De banken zijn al eens zonder tegenprestatie gered geworden door de staten en de centrale banken in 2008-2009, bij het begin van de subprime-crisis. Resultaat: eenmaal hun situatie verbeterde, zijn ze opnieuw beginnen te speculeren op de staatsschulden (de Griekse en Ierse in het bijzonder), dividenden uit te keren aan hun aandeelhouders, en buitensporige premies uit te delen aan hun directies en traders. Hetzelfde scenario zal zich herhalen in 2012: het geld dat uitgeleend werd aan de banken zal op de markt geplaatst worden tegen een hoge rente in een zuiver financiële logica, en niet om de kredietbeperkingen op te heffen en de productieve sector te financieren. Dat zou nochtans noodzakelijk zijn om uit de recessie te geraken en om arbeidsplaatsen te scheppen.
Het is hoog tijd om het financiële systeem terug in dienst te stellen van de samenleving en van een ecologische en sociale transitie. Dit veronderstelt noodzakelijkerwijs een radicale hervorming van de ECB en van het banksysteem, opdat niet langer de particuliere belangen van het financiewezen, maar het algemeen belang zouden gediend worden. Europa moet uit de helse cirkel van de veralgemeende soberheid gehaald worden, die zowel inefficiënt als onrechtvaardig is. Dit zijn voorstellen die tot de kern behoren van de campagnes door ATTAC gevoerd voor een publieke audit van de schuld, voor het onschadelijk maken van het financiewezen en een hervorming van het banksysteem.
(vertaling hm, Ander Europa)