door Matt Hermers

oorspronkelijk verschenen bij supermacht.nl op 30 maart 2016

Burgerbeweging We Move Europe startte vandaag samen met andere kritische organisaties een campagne tegen het ¨Trade Secrets Act¨-voorstel van de Europese Commissie. Via een petitie en social media roepen ze de europarlementariërs op om op 14 april tegen te stemmen. Door het wetsvoorstel kunnen ondernemingen zo´n beetje al hun bedrijfsinformatie geheim houden. En dat is een directe bedreiging voor het functioneren van journalisten (en hun bronnen), klokkenluiders, wetenschappers, vakbondsleden en de openbare opinie.

Het voorbereidingsproces voor deze belangrijke Richtlijn is inmiddels achter de rug. Op 14 april stemmen de Europarlementariërs over het Commissievoorstel. We Move Europe [1] en een 6-tal netwerken van onderzoekers en maatschappelijke organisaties in Europa [2] roepen op om de parlementsleden te laten weten dat ze het voorstel moeten torpederen. Dat kan via hun Whistleblowers at Risk-petitie [3] en via de sociale media.

De ´Trade Secrets Act´ [4] is een erg gevaarlijke wet, omdat het de definitie van handelsgeheimen oprekt zodat bijna alle interne informatie van ondernemingen eronder gaat vallen [5]. Iedereen die dat soort informatie in bezit heeft, verwerkt of publiceert zonder de toestemming van het bedrijf in kwestie riskeert zeer hoge boetes en een jarenlange gevangenisstraf.

Dit maakt het voor burgers, (onderzoeks-)journalisten en wetenschappers bijna mogelijk om bedrijfsgegevens op te sporen en te gebruiken in het algemeen belang. Om bijvoorbeeld illegaal of crimineel gedrag van ondernemingen aan te tonen, of om te rapporteren over financieel gekonkel zoals bij het belastingontduiken/ontwijken via de ¨Luxemburgse route¨.

Maar denk ook aan het nagaan van de herkomst van voedselgrondstoffen, de juistheid van klinische testgegevens en medicijnproductie, gezondheidsrisiko´s van pesticidegebruik en door autofabrikanten gemelde uitstoot van uitlaatgassen.

De EU Richtlijn stelt alleen een minimum standaard vast. Als de wet wordt aangenomen, moeten de lidstaten de nationale wetgeving aanpassen. Corporate Europe Observatory [6] acht de kans groot dat grote ondernemingen hun lobby zullen voortzetten om die nationale wetgeving nog verder dicht te timmeren dan het geval, is op Europees niveau.

31 maart: Update TTIP

Corporate Europe Observatory schreef op 30 maart dat er een indirekte link is tussen de Trade Secrets Act en TTIP-onderhandelingen. Formeel zijn het twee gescheiden processen, maar heel opvallend: het Amerikaanse Congress bespreekt nu een vergelijkbaar voorstel over handelsgeheimen. Een feitelijke harmonisering van wetgeving voor de bescherming van bedrijfsgegevens tussen EU en VS is dus te voorzien. Het huidige voorstel voor Regelgevende Samenwerking in de TTIP zal het zeer moeilijk maken om deze wetgeving te veranderen als de TTIP eenmaal is gepasseerd. Een reden te meer om het Commissie voorstel voor de Trade Secrets Act af te wijzen!

Maar het kan erger….

De Koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging 11.11.11 meldde net dat een nieuw EU-voorstel voor het TTIP-hoofdstuk Regulatory Cooperation is uitgelekt. De organisatie vindt dit voorstel onaanvaardbaar want de Commissie geeft daarmee transnationale ondernemingen een ongeziene invloed op de besluitvorming.

Door het sterke verzet tegen de voorgenomen neerwaartse harmonisering van standaards door de EU en de VS, beloofden beide blokken publiekelijk dat ze hun normen niet naar beneden gaan bijstellen (ondanks de economische kosten die dit volgens hen oplevert). Ook hun voorstel voor het afstemmen van toekomstige normen in een vroeg stadium via het zogenaamde Regelgevende Samenwerkingsorgaan riep veel protest op.

Om tóch de nadelige effecten op de winstgevendheid hun transnationale ondernemingen te compenseren, diende de EU op het TTIP-overleg van 17 februari een nieuw (geheim) voorstel voor regulering in. De EU wil dat nieuwe regelgevende voorstellen niet meer worden voorgelegd aan de lidstaten van EU en VS, maar alleen nog aan EU Commissie en US Federale overheid. Grote bedrijven krijgen daardoor alle vrijheid om het schrijfproces van wetsvoorstellen te beïnvloeden vóórdat wetsvoorstellen naar Europees parlement en Europese Raad gaan. En via een Regelgevende Impact Assessment wordt ervoor gezorgd dat nieuwe regelgeving zo min mogelijk handelsverstorend is.

Volgens 11.11.11 creëert deze Regelgevende Samenwerking een groot bureaucratisch labyrint dat bedrijfslobby institutionaliseert en uitbreidt en democratische besluitvorming uitholt. Als dit in TTIP komt, wordt het daarna misbruikt om handelsakkoorden tussen EU en ontwikkelingslanden vorm te geven, hetgeen neer komt op inmenging en dominantie.

Noot: Het nieuwe EU voorstel: ¨TTIP- EU proposal for Chapter: Regulatory Cooperation¨ is hier te vinden.
Bron: ¨TTIP: nieuw voorstel EU geeft bedrijfsleven ongeziene invloed op besluitvorming.¨

Meer lezen:
– ¨Luxembourg tax files: how tiny state rubber-stamped tax avoidance on an industrial scale,¨ Guardian, 5 November 2014.
– ¨ Luxembourg Leaks,¨ Wikipedia (https://en.wikipedia.org/wiki/Luxembourg_Leaks).
– ¨´I am not a martyr´, says LuxLeaks whistleblower facing jail,¨ FT, 22 februari 2015.
– ¨Draft EU trade secrets law threatens press freedom,¨ European Federation of Journalists (EFJ), 2 april 2015.
– ¨Protect journalists from Trade Secrets Directive, French MPs say,¨ EurActiv, 11 juni 2015.
– ¨Access to information rights in the Trade Secrets Directive¨, 30 januari 2016, ClientEarth.
– ¨´Trade Secrets Protection´, A new right to secrecy for companies, and a dangerous EU legislative proposal which must be rejected,¨, Corporate Europe Observatory, 30 maart 2016.

Noten:
[1] Meer over We Move EU.
[2] Epha (European Public Health Alliance), International Society of Drugs Bulletins, Health Action International, Commons Network, Corporate Europe Observatory en Network democracy & technopolitics.
[3] Petitie.
[4] Volledige naam: ´Directive on the protection of undisclosed know-how and business information (trade secrets) against their unlawful acquisition, use and disclosure´. Informatiepagina van de Commissie over handelsgeheimen.
[5] De definitie voor handelsgeheim in het wetsvoorstel is díe informatie die:
a/ is secret in the sense that it is not, as a body or in the precise configuration and assembly of its components, generally known among or readily accessible to persons within the circles that normally deal with the kind of information in question;
b/ has commercial value because it is secret; en
c/ has been subject to reasonable steps under the circumstances, by the person lawfully in control of the information, to keep it secret.
[6] ¨factsheet ´Trade Secrets Protection´, A new right to secrecy for companies, and a dangerous EU legislative proposal which must be rejected,¨, Gezamenlijke NGOs, 30 maart 2016.

Bron:
¨Whistleblowers and public interest at risk,¨ We Move EU.