13 september 2014 Endocrination is de titel van een documentaire [1] over lobbying rond endocriene disruptors . Dit zijn chemische stoffen die het hormonaal systeem van mens of dier kunnen uit evenwicht brengen, hormoonverstoorders dus, met mogelijks rampzalige gevolgen zoals misvormingen, vruchtbaarheidsproblemen en diverse kankers. Endocriene disruptors worden onder andere aangetroffen in pesticiden, detergenten, cosmetica en worden ook aangewend voor het maken van plastics. Hierdoor vindt men ze in voedselverpakkingen, speelgoed, thermisch papier …
Dokters en wetenschappers zijn zich de voorbije decennia steeds meer bewust geworden dat deze hormoonverstoorders een zaak van publieke gezondheid zijn, en ook de politieke overheden zijn sindsdien met reglementering gaan optreden. Sinds 2009 is de Europese Commissie bezig met het opstellen van definities, normen, detectiemethodes enz [2] met de bedoeling endocriene disruptors volledig te bannen.
Prima dus. Alleen … stellen wetenschappers en ngo’s die zich met de problematiek bezighouden vast dat de reglementering steeds meer gedicteerd wordt door bedrijfsbelangen. Hierover deed de Franse onafhankelijke journaliste Stéphane Horel anderhalf jaar onderzoek, wat leidde tot de documentaire (53 minuten) die u hieronder kunt bekijken.
Het departement (directoraat-generaal) gezondheid van de Europese Commissie (het zgn. DG SANCO) blijkt een heel ander doel na te streven dan de gezondheid van de Europeanen. Sterker nog: samen met het Europees Voedselveiligheidsagentschap (EFSA) en een aantal lidstaten probeert DG SANCO een “ontsnappingsroute” uit te stippelen, zodat de ban van hormoonverstoorders door de belanghebbende bedrijven kan omzeild worden. Een ander betrokken directoraat-generaal van de Commissie, dat voor milieuzaken (DG ENV), hetwelk niet van plan lijkt met de bedrijfslobbys mee te spelen, wordt daarbij buiten spel gezet.
Tussen haakjes, het is nogal ironisch dat er vanuit consumentenorganisaties – terecht – geprotesteerd wordt tegen de plannen van de nieuwe Commissie Juncker om de bevoegdheid over medicamenten en medisch materiaal over te hevelen van het gezondheidsdepartement DG SANCO naar het departement Ondernemingen en Industrie (DG ENTR). Zo te zien biedt DG SANCO niet veel méér garantie om het publiek belang te dienen dan DG ENTR … (hm)
[1] De oorspronkelijke titel is Endoc(t)rinement, in 2014 gerealiseerd door de Franse onafhankelijke journaliste Stéphane Horel. Wie de originele Franse versie verkiest klikt hier.
[2] Voor een goede inleiding, zie bv. Jonathan Latham, Pesticides and the European Union,