5 juni 2014 – De Europese Commissie weet dat haar geheime onderhandelingen met de USA over een handels- en investeringsverdrag (TTIP) op steeds meer argwaan en verzet stuiten. Er zou ook een ‘investeringsclausule’ in opgenomen worden, de zgn. ISDS; daarmee zouden investeerders een overheid voor een speciale rechtbank kunnen dagen en grote boetes laten opleggen wanneer de winsten in gevaar komen (of geacht worden in gevaar te komen) door wetgeving of regulering. ISDS werd controversiëler naarmate het publiek er meer over vernam. Om dit verzet de wind uit de zeilen te halen, lanceerde handelscommissaris Karel De Gucht een zogezegde raadpleging, die moest aantonen hoe transparant alles verloopt.
Op 3 juni toonde CNCD (*) in een Perscommuniqué aan dat deze raadpleging een leugenachtige oefening in publieksmisleiding is. Hieronder het persbericht, in het Nederlands vertaald door Ander Europa.
Brussel 3 juni 2014
De raadpleging van het publiek die aan de gang is over het Transatlantisch Handelsverdrag is een maskerade, dat heeft de Europese Commissie deze morgen zelf toegegeven. Want de raadpleging over de clausule Investeerder-staatarbitrage (Engels: Investor-State Dispute Settlement, ISDS) in dit verdrag heeft slechts betrekking op de formulering, en niet op het al dan niet opnemen ervan in het verdrag. Bovendien heeft de Commissie bevestigd dat ze “zo vlug mogelijk” de onderhandelingen over een gelijkaardig verdrag met Canada (CETA) wil afronden; dit verdrag bevat dezelfde arbitrageclausule en zal geen rekening houden met de antwoorden van de raadpleging.
Leopoldo Rubinacci, een van de onderhandelaars van de Europese Commissie, verklaarde deze morgen tijdens een dialoog met de civiele maatschappij: “De raadpleging die lopende is slaat niet op het al dan niet opnemen van de clausule ISDS in TTIP, maar alleen op de formulering.” En hij voegde eraan toe: “Dit proces staat helemaal los van de onderhandelingen over CETA, die we zo snel mogelijk willen besluiten.”
Michel Cermak, die voor CNCD-11.11.11 onderzoek doet over decente arbeid, zei hierover: “Dergelijke arbitrageclausules hebben aan bedrijven reeds toegelaten om dingen te betwisten zoals verhoging van het minimumloon, het verplicht vermelden van het gezondheidgevaar op pakjes sigaretten, of het verbod om afval te storten in rivieren. De Commissie kondigt dus nu al aan dat ze er geen rekening mee zal houden als de bevolking in Europa in de raadpleging massaal verzet zou aantekenen tegen een dergelijk arbitragemechanisme, en dat ze zo vlug mogelijk met Canada het eerste Europees akkoord wil afsluiten dat dergelijk mechanisme bevat. Dat zou een zwaarwichtig precedent scheppen, en de deur openzetten voor tal van andere verdragen, om te beginnen voor het Transatlantische TTIP.”
De Commissie, en in het bijzonder handelscommissaris Karel De Gucht, blijven onbuigzaam en herinneren eraan dat ze zich baseren op het onderhandelingsmandaat dat de Europese lidstaten gegeven hebben. Het is nog niet te laat opdat de lidstaten zouden gaan beseffen welke gevaren de ISDS-clausule inhoudt, en om het onderhandelingsmandaat van de Commissie te herzien. België zou het voorbeeld moeten geven, want kandidaten van verschillende grote partijen (o.a. MR, PS, cdH, Ecolo) hebben tijdens de verkiezingscampagne ernstig voorbehoud geuit over TTIP in zijn huidige vorm.
(*) CNCD is de koepelorganisatie van de noord-zuidbewegingen in Wallonië en is de Franstalige zusterorganisatie van 11.11.11.