Dank zij de informatiecampagnes, manifestaties en interpellaties van middenveldorganisaties zijn steeds meer mensen zich bewust van het gevaar dat van vrijhandelsakkoorden als TTIP (EU-USA) of CETA (EU-Canada) zou uitgaan als ze goedgekeurd worden. Maar het wordt steeds duidelijker dat de onderhandelingen zelf reeds nefaste gevolgen hebben. De reden is dat de Europese Commissie, die de onderhandelingen voert in naam van de lidstaten, geheime deals probeert te sluiten met de tegenpartij om ‘vooruitgang’ te kunnen boeken. Zo kwam de Europese Commissie reeds in 2013 tegemoet aan de wensen van de Canadese vleessector om chemische substanties (melkzuur) toe te laten bij het reinigen van rundsvlees; tot dan was in de EU alleen water toegestaan. Maar als dat de CETA-onderhandelingen kan vlotter laten verlopen …

Op 15 juni is nieuwe collateral damage gebleken bij de TTIP-onderhandelingen. De Commissie heeft namelijk haar standpunt uitgebracht in verband met hormoonverstorende stoffen, de zgn. endocrine disruptors. Dit zijn chemische stoffen die het hormonaal systeem van mens of dier kunnen uit evenwicht brengen, met mogelijks rampzalige gevolgen zoals foetusmisvormingen, vruchtbaarheidsproblemen en diverse kankers

. In principe geldt in de EU het voorzorgsprincipe, en moeten producenten kunnen aantonen dat hun product onschadelijk is. Dat is niet naar de zin van de Amerikanen, die ‘wetenschappelijke’ criteria hanteren, wat erop neerkomt dat alles toegelaten is waarvan de schadelijkheid niet bewezen is.

De omschrijving van wat hormoonverstoorders zijn, de criteria dus om ze te onderkennen, wordt in deze context een politieke aangelegenheid van groot belang, van miljardenbelang zouden we zeggen. Welnu, de Europese Commissie (die reeds tweeëneenhalf jaar geleden haar standpunt had moeten uitbrengen, maar hiermee gewacht heeft om geen roet te strooien in haar onderhandelingen met Washington

) bracht gisteren een definitie van hormoonverstoorders naar buiten die op algemene verontwaardiging van de medische specialisten stootte. De Endocrine Society, een wereldwijde organisatie van medici en onderzoekers op het gebied van hormoononderzoek, stelt dat de Europese Commissie met haar definitie van hormoonverstoorders niet in staat is om het publiek effectief te beschermen: “De al te strikte criteria van de Europese Commissie leiden ertoe dat veel te weinig hormoonverstoorders aldus erkend en gereglementeerd worden, met een hoge prijs als gevolg voor de volksgezondheid.”

Dit zijn geen geïsoleerde ‘incidenten’ meer. De EU en haar Commissie deinzen er niet voor terug de volksgezondheid op het spel te zetten als dat de bedrijfswereld beter uitkomt. In 2012 was er een (hoogst uitzonderlijk) akkoord tussen Europese vakbonden en Europese ondernemersorganisaties om het gebruik van schadelijke chemicaliën in cosmetica, in het bijzonder in kappersproducten, te reglementeren. De Europese Commissie werd bijgevolg gevraagd hierover een initiatief te nemen … maar ze heeft het niet gedaan!! Of nog: volgens de Financial Times wist de Europese Commissie reeds in 2013 van de fraude bij Volkswagen over de uitstoot van dieselwagens, maar ze liet begaan.

Vaststellingen als deze zouden meer middenveldorganisaties er moeten toe aanzetten zich niet te beperken tot de vraag naar meer transparantie bij vrijhandelsonderhandelingen, of uitzonderingen of betere bepalingen voor hun sector, maar de definitieve stopzetting van de onderhandelingen eisen. Het is immers ook voor de meest naieve waarnemer ondertussen duidelijk genoeg geworden dat de Commissie alleen uit is op de belangen van big business. (hm)